3

Sa-lô-môn cầu xin Thượng Đế ban cho khôn ngoan

¹Sa-lô-môn kết thân với Pha-ra-ôn, cưới công chúa Ai-cập, rước về thành Đa-vít. Họ ở đấy cho đến khi cung điện, Đền thờ và tường thành chung quanh Giê-ru-sa-lem cất xong. ²Trong lúc Đền thờ của Chúa chưa được xây cất, nhân dân tế lễ trên những đồi cao.
³Sa-lô-môn kính yêu Chúa và vâng theo những huấn lệnh của Đa-vít, cha mình. Tuy nhiên, vua vẫn tế lễ và đốt hương tại các đồi cao.
⁴Một hôm, vua đi Ga-ba-ôn dâng sinh tế, vì tại đấy có một ngọn đồi nổi tiếng. Trên bàn thờ, vua dâng một ngàn sinh vật làm lễ thiêu. ⁵Đêm ấy, trong giấc mộng, Sa-lô-môn thấy Chúa Hằng Hữu hiện ra, hỏi ông: "Con muốn xin điều gì?' ⁶Sa-lô-môn thưa: "Chúa đã tỏ lòng thương xót dồi dào đối với cha con là Đa-vít, vì người đã hết lòng trung thành, công bằng và ngay thẳng trước mặt Ngài. Chúa vẫn tiếp tục thương xót, cho người có một con trai nối ngôi. ⁷Bây giờ, lạy Thượng Đế Hằng Hữu, Chúa đã cho con làm vua kế vị Đa-vít, cha con, dù con chỉ là một đứa con nít chưa rõ đường đi nước bước. ⁸Con đang ở giữa tuyển dân Ngài, một dân tộc quá đông đúc. ⁹Vậy, xin Chúa cho con có sự hiểu biết để cai trị dân Ngài và để biết phân biệt tốt xấu, đúng sai. Vì ai có thể tự mình cai trị nổi một dân tộc đông đảo như thế này?" ¹⁰Nghe Sa-lô-môn xin như vậy, Chúa rất hài lòng. ¹¹Ngài đáp: "Vì con đã không xin sống lâu, giàu sang hoặc sinh mạng của kẻ thù, nhưng xin sự khôn ngoan để ý thức công lý, ¹²Ta chấp nhận điều con xin, cho con có trí khôn ngoan sáng suốt chẳng ai bằng, kể cả người đời trước và sau con. ¹³Ta cũng cho cả những điều con không xin là giàu có và danh dự. Trong suốt đời con, không vua nước nào sánh nổi. ¹⁴Và Ta sẽ gia tăng năm tháng đời con nếu con theo đường lối Ta, tuân hành điều răn và luật lệ Ta như cha con là Đa-vít đã làm."
¹⁵Sa-lô-môn thức giấc, thấy đó là một giấc mộng. Vua về Giê-ru-sa-lem, đứng trước Rương giao ước của Chúa dâng lễ thiêu và lễ thù ân cho Ngài. Sau đó, vua mở tiệc khoản đãi toàn thể quần thần.
¹⁶Một hôm, có hai gái mãi dâm được dẫn đến đứng trước ngai. ^17,18Một chị nói: "Chị này với tôi ở chung một nhà, ngoài ra chẳng có ai khác trong nhà nữa. Cả hai chúng tôi đều sinh con, chị này sinh sau tôi ba ngày. ¹⁹Nhưng đứa con của chị này chết, vì đang đêm chị ấy nằm đè lên. ²⁰Nửa đêm, lúc tôi đang ngủ cạnh con trai tôi, chị ấy dậy ẵm con tôi đi, tráo đứa con trai chết của chị ấy vào. ²¹Sáng hôm sau, khi thức dậy cho con bú, tôi thấy nó chết, nhưng nhìn kỹ mới biết nó không phải là con tôi." ²²Chị kia cãi: "Nó đúng là con chị, còn đứa sống là con tôi." Nhưng chị thứ nhất nói: "Không. Đứa chết là con chị, đứa sống mới là con tôi." Họ cãi qua cãi lại trước mặt vua.
²³Vua bảo: "Người nào cũng nhất định đứa sống là con mình, còn đứa chết là con người kia. ²⁴Thế thì, đem cho ta một cây kiếm!" Một cây kiếm được đem đến. ²⁵Vua ra lệnh chặt đứa sống ra làm hai, giao cho mỗi người phân nửa!"
²⁶Người mẹ của đứa bé còn sống xót thương con, vội nói: "Xin đừng giết nó! Cho chị ấy đi!" Nhưng chị kia đáp: "Nó không thuộc về tôi, cũng không thuộc về chị. Cứ chia đôi nó đi!"
²⁷Vua ra lệnh: "Giao đứa bé còn sống ấy cho chị này, vì đúng là mẹ nó. Ta đâu cần phải giết nó."
²⁸Nghe vua xử án như thế, trong nước ai nấy đều kính sợ, vì biết rằng Thượng Đế cho vua trí khôn để cầm cân công lý.

3

Sô-lô-môn cầu xin khôn ngoan

¹Sô-lô-môn kết ước với vua Ai-cập bằng cách cưới con gái vua ấy và mang nàng về Giê-ru-sa-lem. Lúc đó Sô-lô-môn đang xây cung điện và đền thờ của CHÚA, cũng như vách bao quanh thành Đa-vít. ²Đền thờ để thờ kính CHÚA chưa cất xong, cho nên dân chúng vẫn còn dâng tế lễ ở những nơi thờ phụng. ³Sô-lô-môn chứng tỏ ông yêu mến CHÚA bằng cách vâng theo những mệnh lệnh mà cha mình là Đa-vít đã truyền lại, ngoại trừ những nơi thờ phụng mà dân chúng vẫn dùng để dâng của lễ và đốt hương.
⁴Vua Sô-lô-môn đi đến Ghi-bê-ôn để dâng của lễ, vì đó là nơi thờ phụng quan trọng nhất. Ông dâng một ngàn của lễ trên bàn thờ đó. ⁵Trong khi đang ở Ghi-bê-ôn CHÚA hiện ra cùng ông trong một giấc mộng và hỏi, “Hãy xin bất cứ điều gì ngươi muốn ta ban cho.”
⁶Sô-lô-môn thưa, “CHÚA đã rất nhân từ cùng Đa-vít, cha của con, kẻ tôi tớ Ngài. Cha của con đã vâng lời Ngài, làm điều ngay thẳng và sống phải lẽ. Ngài cũng đã tỏ lòng nhân từ lớn lao đối với người khi CHÚA cho con người lên ngôi kế vị người. ⁷Lạy CHÚA là Thượng Đế của con, bây giờ Ngài đã lập con, kẻ tôi tớ Ngài, làm vua thế cho cha của con. Nhưng con chỉ là một đứa con nít, không biết phải hành động ra sao. ⁸Con, kẻ tôi tớ CHÚA ở giữa dân chúng được chọn lựa của Ngài, là một dân đông vô số. ⁹Con cầu xin Ngài ban cho con một tấm lòng vâng phục để con có thể cai trị dân Ngài theo đường lối ngay thẳng và biết phân biệt phải trái. Nếu không làm sao con có thể cai trị đám dân đông đảo nầy của CHÚA?”
¹⁰Lời yêu cầu của Sô-lô-môn làm hài lòng CHÚA. ¹¹Nên Thượng Đế bảo ông, “Ngươi không xin sống lâu, giàu có, hay mạng sống các kẻ thù ngươi. Vì ngươi xin cho được khôn ngoan để biết quyết định cho đúng, ¹²nên ta sẽ ban cho ngươi điều ngươi xin. Ta sẽ cho ngươi sự khôn ngoan và hiểu biết hơn cả những người sống trước kia hay về sau nầy. ¹³Ta cũng sẽ ban cho ngươi điều ngươi không xin: là sự giàu có và vinh dự. Trong đời ngươi sẽ không có vua nào cao sang bằng ngươi cả. ¹⁴Nếu ngươi vâng lời ta, luật lệ và mệnh lệnh ta như Đa-vít, cha ngươi, đã làm thì ta cũng sẽ ban cho ngươi sống lâu.”
¹⁵Sau khi Sô-lô-môn thức giấc thì đi đến Giê-ru-sa-lem. Ông đứng trước Rương Giao Ước của CHÚA, dâng của lễ thiêu và của lễ thân hữu. Sau đó ông mở tiệc thết đãi quần thần.

Sô-lô-môn quyết định khôn ngoan

¹⁶Một ngày kia có hai cô gái điếm đến gặp Sô-lô-môn. Đứng trước vua, ¹⁷một trong hai cô tâu, “Thưa chúa, chị nầy và tôi ở chung nhà. Trong khi đang ở chung thì tôi sinh con. ¹⁸Ba ngày sau chị nầy cũng sinh con. Không có ai khác ở chung với chúng tôi, chỉ có hai đứa chúng tôi thôi. ¹⁹Một đêm chị nầy lăn đè chết con. ²⁰Đang đêm trong khi tôi ngủ thì chị liền mang con tôi từ giường tôi sang giường chị. Rồi chị đặt đứa con chết vào giường tôi. ²¹Sáng hôm sau khi tôi thức dậy để cho con tôi bú thì thấy nó chết rồi! Khi tôi nhìn kỹ lại thì thấy không phải con tôi.”
²²Chị kia kêu lên, “Không! Đứa sống là con tao, đứa chết là con mầy!”
Nhưng chị thứ nhất cãi, “Không! Đứa chết là con mầy, đứa sống là con tao!” Hai bên cãi nhau trước mặt vua.
²³Sô-lô-môn liền bảo, “Người thì nói, ‘Đứa sống là con tao, đứa chết là con mầy.’ Người kia nói, ‘Không! Đứa chết là con mầy, đứa sống là con tao.’” ²⁴Vua bảo đầy tớ mang đến một cây gươm. Khi họ mang gươm đến, ²⁵vua bảo, “Chặt đứa con sống ra làm đôi, cho mỗi người một nửa.”
²⁶Người mẹ thật của đứa con sống đầy lòng thương con cho nên thưa với vua, “Thưa chúa, xin đừng giết nó! Giao nó cho chị kia đi!” Nhưng chị nọ bảo, “Nó không thuộc về tao hay mầy. Chặt nó ra làm hai đi!”
²⁷Vua Sô-lô-môn liền nói, “Đừng giết nó. Trả nó cho chị đầu tiên, vì chị đó mới là mẹ thật của nó.”
²⁸Khi dân Ít-ra-en nghe sự phân xử của vua Sô-lô-môn, thì họ hết sức kính nể. Dân chúng nhận thấy vua có sự khôn ngoan của Thượng Đế⚓ để đưa ra những quyết định đúng đắn.