8
Lối xử thế của người khôn
1Không gì hơn khôn ngoan. Người khôn giải thích được sự vật nhờ hiểu biết. Sự khôn ngoan làm cho mặt mày sáng sủa, đổi nét cứng cỏi ra dịu dàng.
2Phải tuân lệnh vua như lời mình đã thề.
3Đừng tránh né bổn phận, dù phải làm việc mình không thích; Vì vua sẽ trừng phạt người bất tuân.
4Lệnh vua nghiêm vì vua uy quyền, ai dám cãi?
5Người tuân lệnh vua không bị trừng phạt. Người khôn ngoan biết theo thời hạn và thủ tục để thi hành lệnh vua.
6,7Đúng thế, việc gì cũng có thời hạn và cách thức để thực hiện. Tuy nhiên, người ta thường gặp khó khăn trong lúc thi hành, nhiều việc bất ngờ xảy ra làm cho bối rối. Vì ai biết được việc gì sẽ xảy ra?
8Lúc hồn sắp lìa khỏi xác có ai giữ linh hồn mình lại được không? Có ai tránh ngày chết được đâu? Không một người nào được miễn trừ trong cuộc chiến tranh với tử thần này. Và dĩ nhiên, công việc gian ác của một người sẽ chẳng cứu được người ấy khỏi chết.
9Tôi liên miên nghĩ đến mọi việc xảy ra trong hạ giới, cả đến việc người hại người.
10Tôi cũng thấy những người ác qua đời, được chôn vào đất thánh hẳn hoi. Người trong thành đi đưa đám xác về, sẽ chóng quên những việc ác người chết đã làm. Đây cũng là một điều vô nghĩa.
11Vì kẻ ác không bị báo ứng nhãn tiền, nên người đời mới dám chuyên tâm làm ác.
12,13Tuy vậy, dù người làm cả trăm điều ác mà vẫn còn sống, nhưng tôi biết chắc chắn là người kính sợ Thượng Đế chung quy vẫn được phúc hạnh. Còn kẻ ác sẽ chẳng trường thọ, đời họ sẽ qua nhanh như bóng, vì họ không kính sợ Thượng Đế.
14Còn một điều vô nghĩa khác nữa thường xảy ra trong đời. Có những người thiện chịu số phận của người ác, lại có những người ác được hưởng số phận của người thiện. Thật là hư ảo.
15Tôi mới cho rằng ở đời chẳng gì bằng cứ thụ hưởng vui sướng, ăn và uống. Như vậy, một người theo lệnh Thượng Đế để làm lụng vất
16Trong cuộc tìm kiếm khôn ngoan, tôi có nghiên cứu các công việc của người trần gian, họ hoạt động không ngừng, ngày cũng như đêm.
17Tối lại quan sát công việc liên miên của Thượng Đế. Nhưng trí người trần làm sao hiểu nổi việc Ngài làm? Dù cố tâm tìm tòi, vẫn không hiểu được. Một người dù khôn ngoan tuyệt mức, tưởng mình biết cả, nhưng kỳ thực có biết gì đâu?
8
1Leejtwg yuav zoo cuag le
tug kws muaj tswvyim?
Leejtwg yuav paub txhua yaam lub ntsab?
Tuabneeg tug tswvyim
ua rua nwg lub ntsej muag ci luag ntxhw,
hab ua rua nwg lub plhu kws tuab
hloov dua tshab.
Yuav noog vaajntxwv lug
2Ca le ua lawv le vaajntxwv has, vem yog tej lug tseem ceeb kws koj tau cog lug tseg lawm.
3Tsw xob maaj tawm ntawm vaajntxwv lub xubndag. Thaus muaj xwm txheej tsw zoo, tsw xob tawv ncauj, tsua qhov vaajntxwv yeej ua txhua yaam lawv le nwg lub sab nyam.
4Vaajntxwv tej lug muaj fwjchim, mas leejtwg yuav nug tau vaajntxwv tas, “Koj ua daabtsw le nuav?”
5Tug kws ua lawv le vaajntxwv has
yuav tsw raug ceblaaj,
hab tug kws muaj tswvyim lub sab
yuav paub lub caij hab paub kev ua num.
6Txawm yog tuabneeg txujkev ceblaaj
ua lub nraa nyaav rua puab,
los txhua yaam nyag muaj nyag caij
hab nyag muaj nyag kev ua num.
7Tsua qhov puab tsw paub tas daabtsw yuav tshwm lug, hab leejtwg yuav has rua puab tas yaam hov yuav tshwm lug le caag?
8Tsw muaj leejtwg yuav taav tau nwg tug ntsuj plig, lossws muaj fwjchim kaav nub kws tuag. Nyob huv tshaav rog tsw pub leejtwg tawm tub rog. Txujkev ua phem yeej tsw tso tug kws raug muab cob rua huv txujkev phem lawm.
9Txhua yaam nuav kuv tub pum rua thaus kuv saamswm kub sab quas lug rua txhua yaam kws tuabneeg ua huv qaab lub nub, yog qhov kws ib tug muaj fwjchim kaav ib tug, ua rua nwg raug txom nyem.
10Kuv pum puab log cov tuabneeg phem kws txeev moog lug ntawm lub chaw dawb huv, hab luas qhuas puab rua huv lub moos kws cov tuabneeg phem hov ua phem ntaag. Nuav yog qhuav qhawv xwb.
11Vem tas qhov kws txav txem rua tej kev phem luas tsw txav txem sai sai, mas tej tuabneeg lub sab txhad le fuas quas tso moog ua phem.
12Txawm yog cov tuabneeg muaj txem ua phem ib puas zag hab puab tseed muaj txujsa nyob, los kuv yeej paub tas cov kws fwm hab paub ntshai Vaajtswv yuav tau zoo vem puab paub ntshai rua ntawm nwg lub xubndag.
13Tassws tug tuabneeg phem yuav tsw tau zoo, nwg lub noob nyoog zoo yaam nkaus le tug duab yuav tsw nyob ntev, tsua qhov nwg tsw paub ntshai rua ntawm Vaajtswv lub xubndag.
14Tseed tshuav ib yaam qhuav qhawv kws ua huv lub nplajteb, yog qhov kws muaj cov ncaaj nceeg saws cov tsw ncaaj lub khuab, hab muaj cov tuabneeg phem saws cov kws ncaaj nceeg lub khuab. Kuv has tas qhov nuav kuj yog qhuav qhawv xwb.
15Kuv pum zoo ca nrhav kev zoo sab xyiv faab rua huv peb lub neej, tsua qhov huv qaab lub nub tuabneeg tsw muaj ib yaam daabtsw zoo dua qhov kws noj haus hab muaj kev zoo sab xyiv faab. Vem tas qhov kws zoo sab xyiv faab yuav nrug nraim nwg huv nwg tej num taag nwg swm neej kws Vaajtswv pub rua nwg huv qaab lub nub.
16Thaus kuv kub sab quas lug xaav paub txug tswvyim hab tej num kws ua huv lub nplajteb, hab qhov kws puab nyaj daab ndub taag nub taag mo,
17kuv txhad pum Vaajtswv teg num huvsw, hab pum tas tuabneeg tsw nkaag sab rua tej num kws ua rua huv qaab lub nub. Tuabneeg swv zug tshawb nrhav npaum le caag, kuj nrhav tsw tau. Txawm yog tug kws muaj tswvyim xaav tas nwg nkaag sab, los nwg kuj nrhav tsw tau.