8
Lối xử thế của người khôn
1Không gì hơn khôn ngoan. Người khôn giải thích được sự vật nhờ hiểu biết. Sự khôn ngoan làm cho mặt mày sáng sủa, đổi nét cứng cỏi ra dịu dàng.
2Phải tuân lệnh vua như lời mình đã thề.
3Đừng tránh né bổn phận, dù phải làm việc mình không thích; Vì vua sẽ trừng phạt người bất tuân.
4Lệnh vua nghiêm vì vua uy quyền, ai dám cãi?
5Người tuân lệnh vua không bị trừng phạt. Người khôn ngoan biết theo thời hạn và thủ tục để thi hành lệnh vua.
6,7Đúng thế, việc gì cũng có thời hạn và cách thức để thực hiện. Tuy nhiên, người ta thường gặp khó khăn trong lúc thi hành, nhiều việc bất ngờ xảy ra làm cho bối rối. Vì ai biết được việc gì sẽ xảy ra?
8Lúc hồn sắp lìa khỏi xác có ai giữ linh hồn mình lại được không? Có ai tránh ngày chết được đâu? Không một người nào được miễn trừ trong cuộc chiến tranh với tử thần này. Và dĩ nhiên, công việc gian ác của một người sẽ chẳng cứu được người ấy khỏi chết.
9Tôi liên miên nghĩ đến mọi việc xảy ra trong hạ giới, cả đến việc người hại người.
10Tôi cũng thấy những người ác qua đời, được chôn vào đất thánh hẳn hoi. Người trong thành đi đưa đám xác về, sẽ chóng quên những việc ác người chết đã làm. Đây cũng là một điều vô nghĩa.
11Vì kẻ ác không bị báo ứng nhãn tiền, nên người đời mới dám chuyên tâm làm ác.
12,13Tuy vậy, dù người làm cả trăm điều ác mà vẫn còn sống, nhưng tôi biết chắc chắn là người kính sợ Thượng Đế chung quy vẫn được phúc hạnh. Còn kẻ ác sẽ chẳng trường thọ, đời họ sẽ qua nhanh như bóng, vì họ không kính sợ Thượng Đế.
14Còn một điều vô nghĩa khác nữa thường xảy ra trong đời. Có những người thiện chịu số phận của người ác, lại có những người ác được hưởng số phận của người thiện. Thật là hư ảo.
15Tôi mới cho rằng ở đời chẳng gì bằng cứ thụ hưởng vui sướng, ăn và uống. Như vậy, một người theo lệnh Thượng Đế để làm lụng vất
16Trong cuộc tìm kiếm khôn ngoan, tôi có nghiên cứu các công việc của người trần gian, họ hoạt động không ngừng, ngày cũng như đêm.
17Tối lại quan sát công việc liên miên của Thượng Đế. Nhưng trí người trần làm sao hiểu nổi việc Ngài làm? Dù cố tâm tìm tòi, vẫn không hiểu được. Một người dù khôn ngoan tuyệt mức, tưởng mình biết cả, nhưng kỳ thực có biết gì đâu?
8
1Leejtwg yuav zoo cuag li
tus uas muaj tswvyim?
Leejtwg yuav paub txhua yam lub ntsiab?
Neeg lub tswvyim
ua rau nws lub ntsej muag ci luag ntxhi,
thiab ua rau nws lub plhu uas tuab
hloov dua tshiab.
Yuav mloog vajntxwv lus
2Cia li ua raws li vajntxwv hais, vim yog tej lus tseem ceeb uas koj tau cog lus tseg lawm.
3Tsis txhob maj tawm ntawm vajntxwv lub xubntiag. Thaum muaj xwm txheej tsis zoo, tsis txhob tawv ncauj, rau qhov vajntxwv yeej ua txhua yam raws li nws lub siab nyiam.
4Vajntxwv tej lus muaj hwjchim, mas leejtwg yuav nug tau vajntxwv tias, “Koj ua dabtsi li no?”
5Tus uas ua raws li vajntxwv hais
yuav tsis raug ceeblaj,
thiab tus uas muaj tswvyim lub siab
yuav paub lub caij
thiab paub kev ua haujlwm.
6Txawm yog neeg txojkev ceeblaj
ua lub nra hnyav rau lawv,
los txhua yam nyias muaj nyias caij
thiab nyias muaj nyias kev ua haujlwm.
7Rau qhov lawv tsis paub tias dabtsi yuav tshwm los, thiab leejtwg yuav hais rau lawv tias yam ntawd yuav tshwm los li cas?
8Tsis muaj leejtwg yuav tav tau nws tus ntsuj plig, lossis muaj hwjchim kav hnub uas tuag. Nyob hauv tshav rog tsis pub leejtwg tawm tub rog. Txojkev ua phem yeej tsis tso tus uas raug muab cob rau hauv txojkev phem lawm.
9Txhua yam no kuv twb pom rau thaum kuv tabtom kub siab lug rau txhua yam uas neeg ua hauv lub qab hnub, yog qhov uas ib tug muaj hwjchim kav ib tug, ua rau nws raug txom nyem.
10Kuv pom lawv log cov neeg phem uas txeev mus los ntawm lub chaw dawb huv, thiab luag qhuas lawv rau hauv lub moos uas cov neeg phem ntawd ua phem ntag. No yog qhuav qhawv xwb.
11Vim tias qhov uas txiav txim rau tej kev phem luag tsis txiav txim sai sai, mas tej neeg lub siab thiaj li huas qas ntshis mus ua phem.
12Txawm yog cov neeg muaj txim ua phem ib puas zaus thiab lawv tseem muaj txojsia nyob, los kuv yeej paub tias cov uas hwm thiab paub ntshai Vajtswv yuav tau zoo vim lawv paub ntshai rau ntawm nws lub xubntiag.
13Tiamsis tus neeg phem yuav tsis tau zoo, nws lub hnub nyoog zoo yam nkaus li tus duab yuav tsis nyob ntev, rau qhov nws tsis paub ntshai rau ntawm Vajtswv lub xubntiag.
14Tseem tshuav ib yam qhuav qhawv uas ua hauv lub ntiajteb, yog qhov uas muaj cov ncaj ncees saws cov tsis ncaj lub khuab, thiab muaj cov neeg phem saws cov uas ncaj ncees lub khuab. Kuv hais tias qhov no kuj yog qhuav qhawv xwb.
15Kuv pom zoo cia nrhiav kev zoo siab xyiv fab rau hauv peb lub neej, rau qhov hauv lub qab hnub neeg tsis muaj ib yam dabtsi zoo dua qhov uas noj haus thiab muaj kev zoo siab xyiv fab. Vim tias qhov uas zoo siab xyiv fab yuav nrog nraim nws hauv nws tej haujlwm tag nws sim neej uas Vajtswv pub rau nws hauv lub qab hnub.
16Thaum kuv kub siab lug xav paub txog tswvyim thiab tej haujlwm uas ua hauv lub ntiajteb, thiab qhov uas lawv nyiaj dab ntub tag hnub tag hmo,
17kuv thiaj pom Vajtswv tes haujlwm huvsi, thiab pom tias neeg tsis nkag siab rau tej haujlwm uas ua rau hauv lub qab hnub. Neeg siv zog tshawb nrhiav npaum li cas, kuj nrhiav tsis tau. Txawm yog tus uas muaj tswvyim xav tias nws nkag siab, los nws kuj nrhiav tsis tau.