8

Lối xử thế của người khôn

¹Không gì hơn khôn ngoan. Người khôn giải thích được sự vật nhờ hiểu biết. Sự khôn ngoan làm cho mặt mày sáng sủa, đổi nét cứng cỏi ra dịu dàng.
²Phải tuân lệnh vua như lời mình đã thề. ³Đừng tránh né bổn phận, dù phải làm việc mình không thích; Vì vua sẽ trừng phạt người bất tuân.
⁴Lệnh vua nghiêm vì vua uy quyền, ai dám cãi?
⁵Người tuân lệnh vua không bị trừng phạt. Người khôn ngoan biết theo thời hạn và thủ tục để thi hành lệnh vua.
^6,7Đúng thế, việc gì cũng có thời hạn và cách thức để thực hiện. Tuy nhiên, người ta thường gặp khó khăn trong lúc thi hành, nhiều việc bất ngờ xảy ra làm cho bối rối. Vì ai biết được việc gì sẽ xảy ra?
⁸Lúc hồn sắp lìa khỏi xác có ai giữ linh hồn mình lại được không? Có ai tránh ngày chết được đâu? Không một người nào được miễn trừ trong cuộc chiến tranh với tử thần này. Và dĩ nhiên, công việc gian ác của một người sẽ chẳng cứu được người ấy khỏi chết.
⁹Tôi liên miên nghĩ đến mọi việc xảy ra trong hạ giới, cả đến việc người hại người.
¹⁰Tôi cũng thấy những người ác qua đời, được chôn vào đất thánh hẳn hoi. Người trong thành đi đưa đám xác về, sẽ chóng quên những việc ác người chết đã làm. Đây cũng là một điều vô nghĩa. ¹¹Vì kẻ ác không bị báo ứng nhãn tiền, nên người đời mới dám chuyên tâm làm ác. ^12,13Tuy vậy, dù người làm cả trăm điều ác mà vẫn còn sống, nhưng tôi biết chắc chắn là người kính sợ Thượng Đế chung quy vẫn được phúc hạnh. Còn kẻ ác sẽ chẳng trường thọ, đời họ sẽ qua nhanh như bóng, vì họ không kính sợ Thượng Đế. ¹⁴Còn một điều vô nghĩa khác nữa thường xảy ra trong đời. Có những người thiện chịu số phận của người ác, lại có những người ác được hưởng số phận của người thiện. Thật là hư ảo. ¹⁵Tôi mới cho rằng ở đời chẳng gì bằng cứ thụ hưởng vui sướng, ăn và uống. Như vậy, một người theo lệnh Thượng Đế để làm lụng vất
¹⁶Trong cuộc tìm kiếm khôn ngoan, tôi có nghiên cứu các công việc của người trần gian, họ hoạt động không ngừng, ngày cũng như đêm. ¹⁷Tối lại quan sát công việc liên miên của Thượng Đế. Nhưng trí người trần làm sao hiểu nổi việc Ngài làm? Dù cố tâm tìm tòi, vẫn không hiểu được. Một người dù khôn ngoan tuyệt mức, tưởng mình biết cả, nhưng kỳ thực có biết gì đâu?

8

¹Who is like the wise?
Who knows the explanation of things?
A person’s wisdom brightens their face
and changes its hard appearance.

Obey the King

²Obey the king’s command, I say, because you took an oath before God. ³Do not be in a hurry to leave the king’s presence. Do not stand up for a bad cause, for he will do whatever he pleases. ⁴Since a king’s word is supreme, who can say to him, “What are you doing?”
⁵Whoever obeys his command will come to no harm,
and the wise heart will know the proper time and procedure.
⁶For there is a proper time and procedure for every matter,
though a person may be weighed down by misery.

⁷Since no one knows the future,
who can tell someone else what is to come?
⁸As no one has power over the wind to contain it,
so⚓ no one has power over the time of their death.
As no one is discharged in time of war,
so wickedness will not release those who practice it.
⁹All this I saw, as I applied my mind to everything done under the sun. There is a time when a man lords it over others to his own⚓ hurt. ¹⁰Then too, I saw the wicked buried—those who used to come and go from the holy place and receive praise⚓ in the city where they did this. This too is meaningless.
¹¹When the sentence for a crime is not quickly carried out, people’s hearts are filled with schemes to do wrong. ¹²Although a wicked person who commits a hundred crimes may live a long time, I know that it will go better with those who fear God, who are reverent before him. ¹³Yet because the wicked do not fear God, it will not go well with them, and their days will not lengthen like a shadow.
¹⁴There is something else meaningless that occurs on earth: the righteous who get what the wicked deserve, and the wicked who get what the righteous deserve. This too, I say, is meaningless. ¹⁵So I commend the enjoyment of life, because there is nothing better for a person under the sun than to eat and drink and be glad. Then joy will accompany them in their toil all the days of the life God has given them under the sun.
¹⁶When I applied my mind to know wisdom and to observe the labor that is done on earth—people getting no sleep day or night— ¹⁷then I saw all that God has done. No one can comprehend what goes on under the sun. Despite all their efforts to search it out, no one can discover its meaning. Even if the wise claim they know, they cannot really comprehend it.