9
Mười hai sứ đồ truyền bá Phúc Âm
1Chúa Giê-xu gọi mười hai sứ đồ, ban cho mỗi người quyền năng đuổi quỷ và chữa bệnh.
2Rồi Ngài sai họ đi công bố Phúc âm Nước Trời và chữa lành bệnh nhân.
3Ngài căn dặn: “Đừng mang theo hành trang: không gậy, không bao, không lương thực tiền bạc, cũng không đem thêm áo choàng.
4Vào làng nào, các con cứ ở luôn một nhà cho đến khi qua làng khác.
5Nếu làng nào không tiếp rước các con, cứ giũ áo ra đi⚓ để chứng tỏ không còn trách nhiệm gì về số phận của họ.”⚓
6Các sứ đồ đi khắp các làng, công bố Phúc âm và chữa lành người bệnh.
Vua Hê-rốt lo sợ
7Khi được phúc trình về các hoạt động của Chúa Giê-xu, vua Hê-rốt rất hoang mang lo sợ. Có người thưa: “Giê-xu là Giăng Báp-tít sống lại.”
8Kẻ khác trình: “Người là Ê-li hay một nhà tiên tri ngày xưa tái thế.”
9Hê-rốt thắc mắc: “Ta đã chém đầu Giăng rồi, còn người này là ai mà làm nhiều việc dị thường như thế?” Vua tìm cách gặp Chúa Giê-xu.
Chúa đãi hơn 5000 người ăn bánh
10Các sứ đồ trở về báo cáo công tác. Nghe xong, Chúa đem riêng họ đến thành Bết-sai-đa.
11Nhưng dân chúng biết tin, liền kéo nhau theo Ngài. Chúa tiếp đón đoàn dân, giảng dạy về Nước Trời và chữa lành người bệnh.
12Trời gần tối, mười hai sứ đồ đến thưa với Chúa: “Xin Thầy cho dân chúng giải tán để họ có thể vào làng xóm gần đây mua thức ăn và tìm chỗ nghỉ đêm, vì nơi này hoang vắng quá!”
13Nhưng Chúa đáp: “Chính các con phải cho họ ăn!”
Các sứ đồ ngạc nhiên: “Chúng con chỉ có năm ổ bánh và hai con cá. Hay Thầy muốn chúng con mua thức ăn cho cả đoàn dân này?”
14(Riêng số đàn ông đã lên đến 5000 người.) Chúa bảo: “Các con cho họ ngồi từng nhóm 50 người.”
15Các môn đệ vâng lời, cho dân chúng ngồi xếp hàng.
16Chúa Giê-xu cầm năm ổ bánh và hai con cá, ngước mắt lên trời cảm tạ Thượng Đế, rồi bẻ ra, đưa các môn đệ đem phân phát cho dân chúng.
17Mọi người đều ăn no. Các môn đệ đi lượm những mẩu bánh thừa, được mười hai giỏ.
Giê-xu là Chúa CứuThế
18Một hôm, Chúa Giê-xu đang cầu nguyện riêng, các môn đệ quây quần bên cạnh Ngài. Chúa hỏi: “Người ta nói ta là ai?"
19Các môn đệ thưa: “Có người nói Thầy là Giăng Báp-tít, người khác cho là Ê-li, người lại bảo là một nhà tiên tri đời xưa sống lại.”
20Chúa hỏi tiếp: “Còn các con biết ta là ai không?”
Phê-rơ thưa: “Thầy là Chúa Cứu Thế do Thượng Đế sai xuống trần gian.”
21Chúa Giê-xu căn dặn các môn đệ không được nói cho ai biết.
Chúa báo trước sẽ hy sinh tính mạng
22Chúa bảo: “Ta⚓ phải chịu nhiều đau khổ, bị các nhà lãnh đạo Do-thái⚓ khai trừ và bị giết, nhưng sau ba ngày ta sẽ sống lại.”
23Chúa dạy mọi người: “Nếu ai muốn làm môn đệ ta, phải phủ nhận chính mình, hằng ngày vác cây thập tự mình theo ta.
24Ai tham sống sợ chết sẽ mất mạng⚓. Ai hy sinh tính mạng vì ta, sẽ được sống.
25Nếu một người chiếm được cả thế giới nhưng bản thân phải hư vong thì có ích gì?
26Ai hổ thẹn về ta và Đạo ta, ta⚓ cũng sẽ hổ thẹn về họ khi ta trở lại trong vinh quang của ta, của Cha và các thiên sứ thánh.
27Ta cho các con biết: một vài người đang đứng đây sẽ còn sống cho đến khi nhìn thấy Nước Trời.”
Chúa hóa hình
28Tám ngày sau, Chúa Giê-xu đem Phê-rơ, Gia-cơ và Giăng lên núi cầu nguyện.
29Đang cầu nguyện, gương mặt Chúa sáng rực,⚓ y phục Ngài trắng và chói sáng.
30,31Thình lình Mai-sen và Ê-li hiện ra trong vinh quang hầu chuyện với Chúa, đề cập đến việc Chúa sắp chịu chết tại Giê-ru-sa-lem để hoàn thành chương trình của Thượng Đế.
32Phê-rơ và hai bạn đều ngủ mê. Lúc tỉnh dậy, họ thấy vinh quang của Chúa, và hai người đứng cạnh Ngài.
33Khi Mai- sen và Ê-li từ giã Chúa, Phê-rơ bỗng buột miệng: “Thưa Thầy, ở đây thật tuyệt! Chúng con sẽ dựng ba chiếc lều cho Thầy, Mai-sen và Ê-li.” Nhưng Phê-rơ không biết mình nói gì.
34Ngay lúc ấy, một đám mây kéo đến bao phủ mọi người, các môn đệ đều kinh hãi.
35Từ trong mây có tiếng phán: “Đây là Con Ta, Đấng Ta lựa chọn! Mọi người phải nghe lời Con!”
36Khi tiếng ấy vừa dứt, các môn đệ chỉ thấy một mình Chúa Giê-xu. Họ giữ kín chuyện đó rất lâu, không nói cho ai biết.
Đuổi quỷ
37Hôm sau, Chúa và các môn đệ vừa xuống núi, một đoàn dân đông kéo đến.
38Trong đám đông, một người kêu lớn: “Thưa Thầy, xin cứu con tôi, đứa con trai duy nhất của tôi!
39Quỷ nhập vào nó, khiến nó la hét bất chợt và bị động kinh sùi bọt mép. Quỷ hành hạ nó luôn, ít khi để yên.
40Tôi đã nài xin các môn đệ Thầy đuổi quỷ cho, nhưng họ không đuổi nổi.”
41Chúa Giê-xu trách: “Những người ngoan cố hoài nghi kia! Ta phải ở đây chịu đựng anh em đến bao giờ? Đem đứa bé lại đây!”
42Khi đứa bé đến gần, quỷ vật nó nhào xuống đất, động kinh dữ dội. Chúa Giê- xu đuổi quỷ, chữa lành đứa bé và giao lại cho người cha.
43Mọi người đều kinh ngạc trước quyền năng phi thường của Thượng Đế.
Trong lúc nhân dân đang thán phục các phép lạ Chúa Giê-xu thực hiện, Ngài bảo các môn đệ:
44“Các con ghi nhớ lời này: Ta⚓ sẽ bị phản bội và nộp vào tay người ta!”
45Nhưng các môn đệ không hiểu nổi lời Ngài dạy, vì trí óc họ như bị đóng kín. Họ lại sợ, không dám hỏi Ngài.
Người lớn nhất
46Các môn đệ tranh luận với nhau, xem người nào lớn nhất.
47Chúa Giê-xu biết ý tưởng họ, nên đem một đứa trẻ đến bên cạnh
48và dạy: “Ai nhân danh ta tiếp rước một em bé như nó, tức là tiếp rước ta. Còn ai tiếp rước ta là tiếp rước Đấng đã sai ta. Trong các con, ai nhỏ nhất lại là người lớn nhất.”
49Giăng trình với Chúa: “Thưa Thầy, chúng con thấy có người nhân danh Thầy đuổi quỷ, chúng con đã cấm vì họ không thuộc nhóm chúng ta.”
50Nhưng Chúa bảo: “Đừng cấm, vì ai không chống các con là theo các con.”
Người Sa-ma-ri không tiếp rước Chúa
51Gần đến ngày về trời, Chúa Giê-xu cương quyết lên thủ đô Giê-ru-sa-lem.
52Ngài sai mấy người đi trước, vào một làng Sa-ma-ri sửa soạn chỗ trọ cho Ngài.
53Nhưng dân làng không chịu tiếp rước Chúa, vì biết Ngài muốn lên Giê-ru-sa- lem.
54Thấy thế, Gia-cơ và Giăng hỏi Chúa: “Thưa, Chúa muốn chúng con khiến lửa từ trời xuống thiêu đốt họ không?”
55Nhưng Chúa Giê-xu quay lại trách hai người,
56rồi dẫn môn đệ qua làng khác.
Điều kiện theo Chúa
57Đang đi trên đường, có người đến thưa với Chúa: “Dù Thầy đi đâu, tôi cũng xin theo!”
58Chúa đáp: “Con cáo có hang, chim trời có tổ, nhưng ta không có chỗ gối đầu.”
59Lần khác, Chúa gọi một người theo Ngài, người ấy thưa: “Chừng nào cha con mất, con sẽ theo Chúa.”⚓
60Chúa đáp: “Cứ để những người chết phần tâm linh lo mai táng người chết của họ. Còn con phải đi công bố Phúc âm Nước Trời.”
61Cũng có người trả lời: “Thưa Chúa, con sẽ theo Chúa, nhưng xin để con về từ giã gia đình trước đã.”
62Chúa dạy: “Ai xao lãng công tác ta ủy thác là người không xứng hợp với Nước của Thượng Đế.”
9
Yê-su Ớn Tỗp Muoi Chít La Bar Náq Pỡq Atỡng
(Mathia 10:5-15; Mac 6:7-13)
6Ngkíq alới pỡq chu vil cớt vil toâr cớp atỡng parnai o tễ Yiang Sursĩ. Alới táq bán máh cũai a‑ĩ.
Hê-rôt Saria Sarnớm
(Mathia 14:1-12; Mac 6:14-29)
8Bữn cũai pai Ê-li khoiq toâq loah chơ. Cớp bữn cũai pai manoaq tang bỗq Yiang Sursĩ khoiq tamoong loah tễ cuchĩt.
9Ma Hê-rôt pai neq: “Lứq cứq khoiq cŏ́h tacong Yang, ma cũai nâi la noau, án ca cứq sâng noau pai án táq ranáq ngkíq?”
Ngkíq Hê-rôt chuaq ễ ramóh Yê-su.
Yê-su Siem Sỡng Ngin Náq Cũai
(Mathia 14:13-21; Mac 6:30-44; Yang 6:1-14)
12Cheq moat mandang tahỗr, tỗp rien tễ Yê-su toâq pỡ án cớp pai neq: “Sễq thâi ớn cũai clứng nâi chu pỡ vil cớt vil toâr mpễr nâi yỗn alới chuaq ntốq ỡt cớp chỡng bữm crơng sana cha, yuaq ntốq nâi yơng tễ cũai ỡt.”
13Ma Yê-su atỡng alới neq: “Anhia toâp yỗn alới bữn crơng sana cha.”
Alới ki pai neq: “Hếq bữn ống sỡng lám bễng cớp bar lám sĩaq. Thâi yoc hếq pỡq chỡng crơng sana yỗn cũai clứng nâi cha tỡ?”
14Ỡt tâng ntốq ki bữn sám sỡng ngin náq samiang carsai, ma tỡ bữn noap mansễm cớp carnễn. Chơ Yê-su atỡng tỗp rien tễ án neq: “Anhia ớn nheq tữh cũai nâi tacu, muoi ntốq sám sỡng chít náq.”
15Chơ tỗp rien tễ Yê-su ớn cũai clứng ki tacu.
16Yê-su ĩt sỡng lám bễng cớp bar lám sĩaq. Chơ án tapoang achỗn chu paloŏng cớp sa‑ỡn Yiang Sursĩ bữn crơng sana cha nâi. Moâm ki, án pĩh bễng cớp chiau pỡ tỗp rien tễ án tampễq yỗn nheq tữh cũai cha.
17Nheq tữh cũai ki cha pasâi nheq. Moâm alới cha, tỗp rien tễ Yê-su parỗm loah máh ngcáh bữn muoi chít la bar crưo.
Yê-su Atỡng Tễ Án Cóq Chĩuq Cuchĩt
(Mathia 16:13-28; Mac 8:27-9:1)
19Alới ta‑ỡi neq: “Bữn cũai pai thâi la Yang dốq táq batễm. Bữn cũai pai thâi la Ê-li. Cớp bữn cũai canŏ́h ễn pai thâi la cũai tang bỗq Yiang Sursĩ ca tamoong loah tễ cuchĩt.”
20Yê-su blớh loah alới neq: “Ma anhia pai cứq la noau?”
Phi-er ta‑ỡi neq: “Thâi la Crĩt, án ca Yiang Sursĩ rưoh dŏq chuai amoong cũai!”
21Yê-su patâp alới chỗi atỡng yỗn cũai canŏ́h dáng tễ ŏ́c nâi.
22Cớp án atỡng ễn neq: “Chumát cứq, Con Yiang Cỡt Cũai, cóq chĩuq sa‑ữi ramứh túh coat. Máh cũai sốt nheq sâu, máh cũai sốt tỗp tễng rit sang Yiang Sursĩ, cớp máh cũai yống rit, alới kêt cứq, cớp cachĩt cứq. Ma catâm tangái pái, cứq yuor tamoong loah.”
23Moâm ki, Yê-su atỡng nheq alới ki neq: “Khân bữn cũai aléq yoc ễ puai cứq, cóq án táh chíq ngê án bữm. Cu rangái án cóq ĩt dỗl bữm aluang sangcáng án, cớp cóq án puai cứq.
24Cũai aléq ma pasếq rangứh án, rangứh cũai ki lứq pứt. Ma cũai aléq ma chĩuq pứt rangứh án cỗ tian án puai ngê cứq, rangứh cũai ki lứq tỡ nai pứt.
25Khân cũai aléq bữn túc palễc crơng crớu tâng dỡi nâi, ma án táh tỡ la pứt rangứh án, ntrớu kia yỗn cũai ki?
26Khân cũai aléq ma casiet táq tễ cứq cớp tễ parnai cứq yáng moat cũai tâng dỡi nâi, nỡ‑ra cứq, Con Yiang Cỡt Cũai, lứq casiet táq cũai ki tê tâng tangái cứq toâq loah pỡ cutễq nâi. Tangái ki cứq toâq parnơi cớp máh ranễng Yiang Sursĩ cớp bữn chớc ang‑ữr tễ Mpoaq cứq.
27Cứq atỡng anhia samoât lứq, bữn máh cũai ỡt tayứng ntốq nâi sanua, alới tỡ yũah cuchĩt toau alới bữn hữm Yiang Sursĩ táq sốt.”
Roâp Yê-su Cỡt Mpha Ễn
(Mathia 17:1-8; Mac 9:2-8)
Ma Phi-er chuaq pai tỡ cỡt ŏ́c.
34Bo Phi-er noâng táq ntỡng, bữn ramứl clũom alới. Ngkíq alới sâng ngcŏh lứq.
35Cớp bữn sưong sabau atỡng tễ ramứl ki neq: “Nâi la Con cứq, án ca cứq ayooq lứq. Ntrớu án atỡng, cóq anhia tamứng cớp trĩh án!”
36Tữ rangiac sưong ki, alới hữm ống Yê-su sâng ỡt ntốq ki. Ngkíq pái náq tỗp rien tễ Yê-su tỡ bữn atỡng yỗn cũai canŏ́h dáng tễ ranáq alới khoiq hữm, toau toâq tangái Yê-su cuchĩt cớp tamoong loah.
Con Samiang Bữn Yiang Sâuq Payốh
(Mathia 17:14-18; Mac 9:14-27)
41Yê-su ta‑ỡi neq: “Anhia ơi! Anhia ca ỡt tâng dỡi nâi tỡ bữn sa‑âm cớp anhia loâi lứq! Noâng máh léq dũn cứq cóq ỡt cớp anhia, cớp chĩuq anhia tỡ bữn sa‑âm? Dững con ki toâq pỡ cứq!”
42Bo carnễn samiang ki toâq, yiang sâuq ki carvứt cớp atáih án tâng cutễq. Yê-su ớn yiang sâuq loŏh toâp tễ tỗ carnễn ki. Chơ carnễn ki cỡt bán loah. Yê-su chiau loah án pỡ mpoaq án.
43Nheq tữh cũai ki sâng dớt tễ Yiang Sursĩ bữn chớc toâr lứq têq táq ngkíq.
Yê-su Atỡng Loah Tễ Án Cóq Chĩuq Cuchĩt
(Mathia 17:22-23; Mac 9:30-32)
45Ma alới tỡ bữn sapúh santoiq ki. Yiang Sursĩ cutooq ŏ́c ki tỡ yỗn alới dáng. Cớp alới tỡ khớn blớh Yê-su tễ ŏ́c ki.
Noau Toâr Clữi Nheq Tễ Canŏ́h?
(Mathia 18:1-5; Mac 9:33-37)
Aléq Ca Tỡ Bữn Par‑ũal Hái Samoât Án Chuai Hái
(Mac 9:38-40)
50Ma Yê-su atỡng loah Yang neq: “Anhia chỗi catáng án. Cũai aléq ma tỡ bữn sanũi anhia, nâi la riang án chuai anhia tê.”
Yê-su Pỡq Luat Vil Cũai Sa-mari
51Cheq ễ toâq tangái Yê-su chỗn loah chu paloŏng; ngkíq Yê-su chanchớm ễ pỡq chu vil Yaru-salem.
52Án ớn máh cũai dững parnai pỡq nhũang. Cũai ki mut tâng muoi vil cũai Sa-mari dŏq thrũan yỗn Yê-su toâq.
53Ma cũai tâng vil ki tỡ bữn roap Yê-su, yuaq alới dáng án ễ pỡq pỡ vil Yaru-salem.
54Toâq Yacỡ cớp Yang, la tỗp rien tễ Yê-su tê, alới dáng ŏ́c ki, ngkíq alới blớh Yê-su neq: “Ncháu ơi! Ncháu yoc hếq arô ũih tễ paloŏng sễng chŏ́ng chíq alới ki tỡ?”
55Ma Yê-su luliaq nhêng chu alới, cớp án sưoq alới chỗi chanchớm ngkíq.
56Chơ alới pỡq chu vil canŏ́h ễn.
Cóq Hái Táq Nŏ́q Ễ Puai Ngê Yê-su?
(Mathia 8:19-22)
58Yê-su atỡng án neq: “Ayoŏng bữn cưp, chớm bữn sóh, ma Con Yiang Cỡt Cũai tỡ bữn ntốq yỗn án bếq.”
59Yê-su ớn manoaq samiang canŏ́h: “Mới puai cứq.”
Ma cũai ki ta‑ỡi neq: “Ncháu ơi! Yỗn mpoaq cứq cuchĩt voai. Toâq moâm cứq tứp mpoaq cứq, cứq lứq puai Ncháu.”
60Yê-su atỡng loah án neq: “Yỗn alới ca tỡ bữn muoi mứt cớp cứq, yỗn chứm siem bữm cũai ca tỡ bữn muoi mứt cớp cứq.⚓ Cóq mới pỡq atỡng tễ Yiang Sursĩ táq sốt.”
61Bữn cũai canŏ́h pai neq: “Ncháu ơi! Cứq yoc ễ puai Ncháu tê, ma cứq sễq chu cubán dống sũ cứq voai.”
62Yê-su atỡng án neq: “Cũai táq vông tâng rô, khân án yống acán cái, cóq cũai ki chỗi luliaq chu clĩ. Ngkíq rana vông lứq tanoang o. Cũai táq ranáq Yiang Sursĩ la machớng ki tê. Khân án bữn bar mứt, Yiang Sursĩ lứq tỡ bữn táq sốt án.”