3

Ê-li-sê và vua Giô-ram

1Giô-ram con A-háp lên làm vua Y-sơ-ra-ên vào năm thứ mười tám đời Giô-sa-phát vua Giu-đa và cai trị mười hai năm tại Sa-ma-ri. 2Vua làm điều ác trước mặt Chúa, nhưng có điểm khá hơn cha mẹ mình là vua dẹp trụ thờ Ba-anh do vua cha dựng lên. 3Tuy nhiên, Giô-ram không từ bỏ tội Giê-rô-bô-am (con Nê-bát) đã phạm là tội lôi kéo nhân dân phạm tội.
4Lúc ấy, Mê-sa vua Mô-áp nuôi rất nhiều cừu. Hằng năm vua nạp cống cho vua Y-sơ-ra-ên một trăm ngàn con cừu và lông của một trăm ngàn cừu đực. 5Nhưng từ ngày A-háp mất, vua Mô-áp nổi lên chống lại Y-sơ-ra-ên. 6Vua Y-sơ-ra-ên từ Sa-ma-ri đi khắp nơi trong nước chiêu mộ quân sĩ. 7Đồng thời, vua sai sứ hỏi Giô-sa-phát vua Giu-đa: "Vua Mô-áp phản loạn. Vua sẵn lòng cùng tôi đi đánh Mô-áp không?" Vua Giu-đa đáp: "Vâng, tôi đi ra trận với vua. Dân tôi và ngựa tôi sẵn sàng cho vua điều động. 8Ta sẽ tiến quân theo lối nào?" Giô-ram đáp: "Lối sa mạc Ê-đôm."
9Vậy, vua Y-sơ-ra-ên và vua Giu-đa, có cả vua Ê-đôm theo, kéo quân đi vòng trong sa mạc bảy ngày. Trong cuộc hành quân, họ thiếu nước cho người và thú vật uống. 10Vua Y-sơ-ra-ên than: "Chúa gọi ba chúng ta đến đây để nạp cho người Mô-áp rồi!" 11Giô-sa-phát hỏi: "Ở đây không có tiên tri nào của Chúa cho chúng ta cầu hỏi Ngài sao?" Một tôi tớ của vua Y-sơ-ra-ên lên tiếng: "Có Ê-li-sê con Sa-phát là môn đệ của Ê-li trước kia." 12Giô-sa-phát nói: "Người ấy sẽ nói lời của Chúa cho chúng ta." Vậy cả ba vua đi đến gặp Ê-li-sê.
13Ê-li-sê nói với vua Y-sơ-ra-ên: "Nhà vua đến đây làm gì? Sao không đi tìm các tiên tri của cha mẹ vua?" Vua Y-sơ-ra-ên đáp: "Không. Vì Chúa có gọi chúng ta đến đây để nạp cho người Mô-áp." 14Ê-li-sê nói: "Tôi thề trước Chúa Toàn năng là Đấng tôi hầu việc, nếu không nể Giô-sa-phát vua Giu-đa, tôi chẳng nhìn vua đâu. 15Bây giờ, xin đem đến đây một nhạc sĩ." Khi nhạc sĩ tấu nhạc, sứ điệp của Chúa đến với Ê-li-sê. 16Ông nói: "Chúa bảo đào thật nhiều hào hố trong thung lũng này. 17Vì Chúa phán: "Người ta sẽ không thấy mưa gió, nhưng cả thung lũng sẽ đầy nước cho người và thú vật uống." 18Việc này đối với Chúa không đáng kể nên Ngài còn làm cho người Mô-áp bại trận nữa. 19Các vua sẽ chiếm hết các thành kiên cố và phồn thịnh nhất của họ, sẽ đốn ngã cây có trái, chận các dòng nước và lấy đá phá hủy những đồng ruộng phì nhiêu."
20Sáng hôm sau, vào giờ dâng tế lễ, nước từ hướng Ê-đôm chảy đến, cho đến khi khắp miền ấy ngập cả nước.
21Khi người Mô-áp nghe tin các vua liên minh kéo quân đánh, liền động viên tất cả những người có thể sử dụng khí giới được, kể cả trẻ con và người lớn tuổi. Họ kéo quân ra trấn biên giới. 22,23Hôm sau, khi mặt trời mọc, quân Mô-áp thức dậy thấy nước phản chiếu ánh dương đỏ rực, tưởng là máu nên bảo nhau. "Chắc các vua ấy đánh giết lẫn nhau rồi. Bây giờ anh em ta chỉ việc đi thu chiến lợi phẩm."
24Nhưng khi quân Mô-áp đến doanh trại Y-sơ-ra-ên, quân Y-sơ-ra-ên xông ra chém giết. Quân Mô-áp bỏ chạy. Y-sơ-ra-ên đuổi theo đến đất địch 25phá tan các thành phố, lấy đá lấp các đồng ruộng phì nhiêu, chận các dòng nước, đốn cây có trái. Cuối cùng, chỉ còn vách thành Kiệt-ha-rê-sết trơ trọi nhưng rồi cũng bị đội quân bắn đá vây quanh triệt hạ.
26Vua Mô-áp thấy không cự địch nổi, mới đem theo bảy trăm kiếm thủ, định chọc thủng phòng tuyến của vua Ê-đôm để thoát thân nhưng không thành công. 27Túng thế, vua Mô-áp bắt thái tử là người sẽ lên ngôi kế vị mình đem lên vách thành tế sống. Quân Y-sơ-ra-ên phải rút về nước vì cơn phẫn nộ của Thượng Đế nổi lên.

3

Giê-hô-ram Trị Vì I-sơ-ra-ên

1Năm thứ mười tám triều đại Giê-hô-sa-phát vua của Giu-đa, Giê-hô-ram con của A-háp lên ngôi làm vua I-sơ-ra-ên. Giê-hô-ram trị vì mười hai năm tại Sa-ma-ri. 2Ông làm điều tội lỗi trước mặt CHÚA, dù không như cha mẹ của ông đã làm, vì ông đã dẹp bỏ trụ đá thờ Ba-anh cha ông đã dựng. 3Tuy nhiên, ông vẫn bám lấy những tội lỗi của Giê-rô-bô-am con của Nê-bát, những điều đã gây cho dân I-sơ-ra-ên phạm tội. Ông không bỏ các tội ấy.

Chiến Tranh với Dân Mô-áp

4Thuở ấy, Mê-sa vua Mô-áp là vị vua có biệt tài nuôi chiên. Ông đã đồng ý cống nộp cho vua I-sơ-ra-ên một trăm ngàn chiên con và lông của một trăm ngàn chiên đực. 5Nhưng sau khi A-háp qua đời, vua của Mô-áp nổi lên chống lại vua của I-sơ-ra-ên. 6Vì thế, Vua Giê-hô-ram kéo quân từ Sa-ma-ri ra đi và ra lịnh tổng động viên trong toàn cõi I-sơ-ra-ên. 7Ông sai sứ giả đến thưa với Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa rằng, “Vua Mô-áp đã nổi lên chống lại tôi. Ngài có thể đi với tôi để giúp tôi đánh dân Mô-áp không?”
 Giê-hô-sa-phát đáp, “Tôi sẽ đi với ngài. Tôi cũng như ngài, dân tôi cũng như dân ngài, các chiến mã của tôi cũng như các chiến mã của ngài.”
8Kế đó ông hỏi, “Chúng ta sẽ tấn công qua ngả nào?”
 Giê-hô-ram đáp, “Qua ngả Ðồng Hoang Ê-đôm.”
9Vậy vua I-sơ-ra-ên, vua Giu-đa, và vua Ê-đôm kéo quân ra; nhưng họ đi lòng vòng mất bảy ngày. Bấy giờ cả đại quân và các súc vật đi theo đều không còn nước uống. 10Vua I-sơ-ra-ên bèn nói, “Than ôi! Chẳng lẽ CHÚA đã gọi chúng ta, cả ba vua, ra đây để nộp chúng ta vào tay dân Mô-áp sao?”
11Nhưng Giê-hô-sa-phát nói, “Ở đây chẳng có vị tiên tri nào của CHÚA để chúng ta có thể cầu vấn chăng?”
 Một người trong bầy tôi của vua I-sơ-ra-ên tâu, “Thưa có Ê-li-sa con của Sa-phát, người thường xối nước cho Ê-li-gia rửa tay, ở gần đây.”
12Giê-hô-sa-phát nói, “Người nầy có lời của CHÚA đó.” Vậy vua I-sơ-ra-ên, Giê-hô-sa-phát, và vua Ê-đôm đi xuống gặp Ê-li-sa.
13Ê-li-sa nói với vua I-sơ-ra-ên, “Tôi với ngài có liên hệ gì chăng? Hãy đi cầu vấn các tiên tri của cha ngài, hoặc các tiên tri của mẹ ngài.”
 Nhưng vua I-sơ-ra-ên đáp, “Không đâu, vì CHÚA đã gọi chúng tôi, cả ba vua, đến để nộp chúng tôi cho dân Mô-áp.”
14Ê-li-sa đáp, “Nguyện CHÚA các đạo quân hằng sống, Ðấng tôi phục vụ, chứng giám. Nếu tôi không kính trọng Giê-hô-sa-phát vua Giu-đa, tôi đã chẳng coi ngài ra gì và cũng không tiếp ngài nữa. 15Bây giờ hãy đem cho tôi một người khảy hạc cầm.”
 Ðang khi người ấy khảy hạc cầm, tay CHÚA giáng trên Ê-li-sa,
16ông nói, “CHÚA phán thế nầy, ‘Ta sẽ làm cho thung lũng nầy đầy những hố nước.’ 17Vì CHÚA phán thế nầy, ‘Các ngươi sẽ không thấy gió hay mưa, nhưng thung lũng nầy sẽ đầy nước để các ngươi uống. Các ngươi, bò lừa, và súc vật của các ngươi sẽ uống.’ 18Nhưng đó chỉ là việc nhỏ trước mặt CHÚA, vì Ngài sẽ trao Mô-áp vào tay quý vị. 19Quý vị sẽ đánh hạ các thành kiên cố và các đô thị quan trọng. Quý vị sẽ đốn những cây tốt, lấp mọi suối nước, rải đá phá hoại tất cả các cánh đồng phì nhiêu.”
20Ngày hôm sau, vào lúc dâng của lễ buổi sáng, thình lình nước từ hướng Ê-đôm đổ xuống cho đến khi cả miền tràn đầy nước.
21Lúc ấy, toàn dân Mô-áp đã được tin rằng các vua đã kéo quân đến tấn công họ, tất cả những ai có khả năng chiến đấu, từ người trẻ nhất cho đến người già nhất, đều được triệu tập, được trang bị vũ khí, và được đưa ra trấn giữ biên thùy.
22Sáng sớm họ thức dậy, khi ánh sáng mặt trời chiếu trên mặt nước, người Mô-áp thấy nước trước mặt họ trông đỏ như máu. 23Họ nói với nhau, “Ấy là máu. Các vua kia chắc đã đánh nhau và giết nhau chết rồi. Bây giờ, hỡi người Mô-áp, chúng ta hãy đi cướp của!”
24Nhưng khi họ đến trại quân I-sơ-ra-ên, quân I-sơ-ra-ên trỗi dậy tấn công quân Mô-áp. Người Mô-áp bỏ chạy trước mặt người I-sơ-ra-ên. Quân I-sơ-ra-ên đuổi theo vào xứ Mô-áp, tiếp tục truy kích, và đánh giết họ. 25Ðại quân của I-sơ-ra-ên đánh hạ các thành. Những cánh đồng phì nhiêu đều bị mỗi người trong các cánh quân đi qua ném vào một cục đá cho đến khi lấp đầy; mọi suối nước đều bị lấp ngăn, và mọi cây tốt đều bị đốn ngã. Chỉ có ở Ki-rơ Ha-rê-sết, nơi các vách thành làm bằng đá là còn lại, nhưng sau đó thành ấy cũng bị đội quân bắn đá đến bao vây và tấn công. 26Khi vua Mô-áp thấy mình bị thất trận, ông dẫn một đạo quân gồm bảy trăm người cầm gươm, mở đường máu xông đến vua Ê-đôm, nhưng họ không thể nào xông đến được. 27Ông ấy liền bắt đứa con trai đầu lòng của ông, tức đứa con sẽ nối ngôi ông, đem nó lên trên tường thành, và dâng nó làm của lễ thiêu. Một cơn thịnh nộ lớn giáng xuống trên I-sơ-ra-ên, nên họ rút lui khỏi vua Mô-áp mà trở về nước mình.