3
Ê-li-sê và vua Giô-ram
1Giô-ram con A-háp lên làm vua Y-sơ-ra-ên vào năm thứ mười tám đời Giô-sa-phát vua Giu-đa và cai trị mười hai năm tại Sa-ma-ri.
2Vua làm điều ác trước mặt Chúa, nhưng có điểm khá hơn cha mẹ mình là vua dẹp trụ thờ Ba-anh do vua cha dựng lên.
3Tuy nhiên, Giô-ram không từ bỏ tội Giê-rô-bô-am (con Nê-bát) đã phạm là tội lôi kéo nhân dân phạm tội.
4Lúc ấy, Mê-sa vua Mô-áp nuôi rất nhiều cừu. Hằng năm vua nạp cống cho vua Y-sơ-ra-ên một trăm ngàn con cừu và lông của một trăm ngàn cừu đực.
5Nhưng từ ngày A-háp mất, vua Mô-áp nổi lên chống lại Y-sơ-ra-ên.
6Vua Y-sơ-ra-ên từ Sa-ma-ri đi khắp nơi trong nước chiêu mộ quân sĩ.
7Đồng thời, vua sai sứ hỏi Giô-sa-phát vua Giu-đa: "Vua Mô-áp phản loạn. Vua sẵn lòng cùng tôi đi đánh Mô-áp không?" Vua Giu-đa đáp: "Vâng, tôi đi ra trận với vua. Dân tôi và ngựa tôi sẵn sàng cho vua điều động.⚓
8Ta sẽ tiến quân theo lối nào?" Giô-ram đáp: "Lối sa mạc Ê-đôm."
9Vậy, vua Y-sơ-ra-ên và vua Giu-đa, có cả vua Ê-đôm theo, kéo quân đi vòng trong sa mạc bảy ngày. Trong cuộc hành quân, họ thiếu nước cho người và thú vật uống.
10Vua Y-sơ-ra-ên than: "Chúa gọi ba chúng ta đến đây để nạp cho người Mô-áp rồi!"
11Giô-sa-phát hỏi: "Ở đây không có tiên tri nào của Chúa cho chúng ta cầu hỏi Ngài sao?" Một tôi tớ của vua Y-sơ-ra-ên lên tiếng: "Có Ê-li-sê con Sa-phát là môn đệ của Ê-li trước kia."⚓
12Giô-sa-phát nói: "Người ấy sẽ nói lời của Chúa cho chúng ta." Vậy cả ba vua đi đến gặp Ê-li-sê.
13Ê-li-sê nói với vua Y-sơ-ra-ên: "Nhà vua đến đây làm gì? Sao không đi tìm các tiên tri của cha mẹ vua?" Vua Y-sơ-ra-ên đáp: "Không. Vì Chúa có gọi chúng ta đến đây để nạp cho người Mô-áp."
14Ê-li-sê nói: "Tôi thề trước Chúa Toàn năng là Đấng tôi hầu việc, nếu không nể Giô-sa-phát vua Giu-đa, tôi chẳng nhìn vua đâu.
15Bây giờ, xin đem đến đây một nhạc sĩ." Khi nhạc sĩ tấu nhạc, sứ điệp của Chúa đến với Ê-li-sê.
16Ông nói: "Chúa bảo đào thật nhiều hào hố trong thung lũng này.
17Vì Chúa phán: "Người ta sẽ không thấy mưa gió, nhưng cả thung lũng sẽ đầy nước cho người và thú vật uống."
18Việc này đối với Chúa không đáng kể nên Ngài còn làm cho người Mô-áp bại trận nữa.
19Các vua sẽ chiếm hết các thành kiên cố và phồn thịnh nhất của họ, sẽ đốn ngã cây có trái, chận các dòng nước và lấy đá phá hủy những đồng ruộng phì nhiêu."
20Sáng hôm sau, vào giờ dâng tế lễ, nước từ hướng Ê-đôm chảy đến, cho đến khi khắp miền ấy ngập cả nước.
21Khi người Mô-áp nghe tin các vua liên minh kéo quân đánh, liền động viên tất cả những người có thể sử dụng khí giới được, kể cả trẻ con và người lớn tuổi. Họ kéo quân ra trấn biên giới.
22,23Hôm sau, khi mặt trời mọc, quân Mô-áp thức dậy thấy nước phản chiếu ánh dương đỏ rực, tưởng là máu nên bảo nhau. "Chắc các vua ấy đánh giết lẫn nhau rồi. Bây giờ anh em ta chỉ việc đi thu chiến lợi phẩm."
24Nhưng khi quân Mô-áp đến doanh trại Y-sơ-ra-ên, quân Y-sơ-ra-ên xông ra chém giết. Quân Mô-áp bỏ chạy. Y-sơ-ra-ên đuổi theo đến đất địch
25phá tan các thành phố, lấy đá lấp các đồng ruộng phì nhiêu, chận các dòng nước, đốn cây có trái. Cuối cùng, chỉ còn vách thành Kiệt-ha-rê-sết trơ trọi nhưng rồi cũng bị đội quân bắn đá vây quanh triệt hạ.
26Vua Mô-áp thấy không cự địch nổi, mới đem theo bảy trăm kiếm thủ, định chọc thủng phòng tuyến của vua Ê-đôm để thoát thân nhưng không thành công.
27Túng thế, vua Mô-áp bắt thái tử là người sẽ lên ngôi kế vị mình đem lên vách thành tế sống. Quân Y-sơ-ra-ên phải rút về nước vì cơn phẫn nộ của Thượng Đế nổi lên.
3
Pơtao Ƀing Môab Pơkơdơ̆ng Glaĭ Hăng Pơtao Ƀing Israel
1Amăng thŭn tal pluh-sapăn Yehôsaphat jing pơtao ƀing Yudah, Yôram ană đah rơkơi Ahab jing hĭ pơtao ƀing Israel amăng plei phŭn Samaria laih anŭn ñu git gai amăng pluh-dua thŭn.
2Ñu ngă tơlơi sat ƀai ƀơi anăp Yahweh, wơ̆t tơdah ñu ƀu ngă ƀrưh ƀai hrup hăng ama ƀôdah amĭ ñu ngă laih ôh. Ama ñu hơmâo pơkra rup yang rơba̱ng Baal hăng boh pơtâo kiăng kơ kơkuh pơpŭ samơ̆ Yôram pơrai hĭ.
3Wơ̆t tơdah tui anŭn, ñu ăt đuaĭ tui khul tơlơi soh Yarobam ană đah rơkơi Nebat mơ̆n, jing tơlơi ñu dui ba ƀing Israel ngă soh. Ñu ƀu đuaĭ ataih hĭ ôh mơ̆ng khul tơlơi soh anŭn.⚓
4Rơnŭk anŭn, pơtao Israel git gai ƀing Môab laih anŭn yuakơ ƀing Môab čem rong lu triu, tui anŭn Mêsa pơtao ƀing Môab khŏm djru kơ pơtao ƀing Israel sa-rơtuh-rơbâo⚓ drơi ană triu, wơ̆t hăng mơrai mơ̆ng sa-rơtuh-rơbâo⚓ drơi triu tơno mơ̆n amăng rĭm thŭn.
5Samơ̆ tơdơi kơ Ahab djai laih, pơtao Môab tơgŭ pơkơdơ̆ng glaĭ hăng pơtao Israel yơh.
6Tui anŭn, pơtao Yôram tơbiă nao mơtam mơ̆ng plei Samaria kiăng kơ nao iâu pơƀut abih bang ƀing ling tơhan Israel.
7Ñu ăt mơit nao mơ̆n boh hiăp pơtă anŭn kơ Yehôsaphat pơtao ƀing Yudah tui anai, “Pơtao Môab hơmâo pơkơdơ̆ng glaĭ hăng kâo. Hiư̆m pă ih či tŭ ư nao hrŏm kâo pơblah hăng ƀing Môab mơ̆?”
Yehôsaphat laĭ glaĭ tui anai, “Kâo či đĭ nao hrŏm hăng ih. Ƀing ta hrup hăng ayŏng adơi yơh; ană plei kâo ăt jing hrup hăng ană plei ih mơ̆n; aseh kâo ăt jing hrup hăng aseh ih mơ̆n.”
8Ñu tơña dơ̆ng tui anai, “Ƀơi jơlan pă ƀing ta či đĭ kơsung blah lĕ?”
Yôram laĭ glaĭ tui anai, “Mơ̆ng gah ngŏ̱ ƀơi jơlan tơdron ha̱r čar Edôm yơh.”⚓
9Tui anŭn, pơtao ƀing Israel tơbiă nao hrŏm hăng pơtao ƀing Yudah wơ̆t hăng pơtao ƀing Edôm mơ̆n. Tơdơi kơ kơsung nao amăng tơdron ha̱r tơjuh hrơi, ƀing ling tơhan ƀu hơmâo ôh ia mơñum kơ gơñu pô laih anŭn kơ khul hlô mơnơ̆ng pơdiăng gơnam hrŏm hăng ƀing gơñu.
10Pơtao ƀing Israel pơhiăp kraih hăng dua čô pơtao nao hrŏm hăng ñu tui anai, “Hiư̆m pă, Yahweh hơmâo iâu rai laih ƀing ta klâo čô pơtao pơgop glaĭ kiăng kơ jao hĭ ƀing ta kơ ƀing Môab hă?”
11Samơ̆ Yehôsaphat tơña tui anai, “Hơmâo mơ̆ pô pơala Yahweh pơ anih anai, kiăng kơ ƀing ta dưi hơduah tơña Yahweh mơ̆ng ñu?”
Hơmâo sa čô khua moa kơ pơtao ƀing Israel laĭ glaĭ tui anai, “Êlisa ană đah rơkơi Saphat dŏ pơ anih anai. Hlâo adih Ñu jing pô juăt djru kơ pô pơala Êliyah.”
12Yehôsaphat laĭ tui anai, “Sĭt boh hiăp Yahweh dŏ hăng ñu yơh!” Tui anŭn, pơtao ƀing Israel, Yehôsaphat laih anŭn pơtao ƀing Edôm trŭn nao pơ gơ̆ yơh.
13Samơ̆ Êlisa laĭ kơ pơtao ƀing Israel tui anai, “Hơget tơlơi pơgop pơlir ƀing ta hơmâo hăng tơdruă lĕ? Đuaĭ nao tơña bĕ pơ ƀing pô pơala ama ih laih anŭn pơ ƀing pô pơala amĭ ih.”
Pơtao ƀing Israel laĭ glaĭ tui anai, “Ơ ơh, kâo ƀu dưi ngă tui anŭn ôh yuakơ Yahweh yơh jing Pô iâu laih ƀing gơmơi klâo čô pơtao hrŏm hơbĭt kiăng kơ jao hĭ ƀing gơmơi kơ ƀing Môab.”
14Êlisa laĭ tui anai, “Kâo ƀuăn hăng tơlơi hơdip Yahweh Dưi Kơtang, jing Pô kâo kơkuh pơpŭ, tơdah kâo ƀu pơpŭ ôh ƀơi anăp Yehôsaphat jing pơtao ƀing Yudah anai, kâo ƀu či lăng ƀơi ƀô̆ mơta, kŏn pơđi̱ng tơngia kơ ih lơi.
15Samơ̆ yuakơ kâo pơpŭ kơ ñu đôč, ră anai, ba rai bĕ kơ kâo sa čô pô thâo pĕ go̱ng trưng.”
Tơdang pô anŭn dŏ pĕ, tơlơi mơyang Yahweh rai ƀơi Êlisa,
16laih anŭn ñu laĭ tui anai, “Yahweh pơhiăp hăng ƀing gih tui anai: Klơi bĕ pơ anih dơnung anai lu amăng luh.
17Tơdơi kơ anŭn ƀing gih ƀu či pơmưn angĭn kŏn ƀuh hơjan lơi, samơ̆ dơnung anai či hơmâo bă hăng ia. Tui anŭn, ƀing gih wơ̆t hăng khul hlô mơnơ̆ng pơdiăng gơnam gih dưi mơñum yơh.
18Tơlơi anŭn jing sa tơlơi amuñ đôč ƀơi anăp mơta Yahweh. Ñu ăt či jao hĭ ƀing Môab amăng tơngan tơlơi dưi gih mơ̆n.
19Ƀing gih či pơrai hĭ rĭm plei prŏng gơñu wơ̆t hăng rĭm kơđông plei gơñu mơ̆n. Ƀing gih či dro̱m hĭ rĭm kơyâo boh čroh,⚓ kơđŏt hĭ rĭm ia bluh laih anŭn pơrăm hĭ rĭm đang hơma hiam gơñu hăng khul boh pơtâo.”
20Amăng mơguah hrơi tŏ tui, jing ƀơi mông arăng pơyơr gơnam ngă yang, hơmâo ia rô rai mơ̆ng gah čar Edôm! Laih anŭn dơnung anŭn bă hăng ia soh sel.
21Hlak anŭn, abih bang ƀing Môab hơmâo hơmư̆ laih ƀing pơtao anŭn rai kiăng blah ƀing gơñu, tui anŭn rĭm čô ƀing tơhan wơ̆t hăng hlak ai ƀôdah tha, jing hlơi pô dưi djă̱ gơnam blah pơƀut glaĭ laih anŭn dŏ ƀơi guai lŏn čar gơñu yơh.
22Tơdang ƀing Môab tơgŭ ưm amăng hrơi mơguah anŭn, hơmâo yang hrơi pơčrang nao ƀơi ia. Tui anŭn, ƀing gơñu ƀuh ia gah ngŏ̱ gơñu mriah hrup hăng drah.
23Tui anŭn, ƀing gơñu ur kraih tui anai, “Anŭn jing drah! Năng ai klâo čô pơtao anŭn pơblah pơdjai hĭ tơdruă gơñu laih. Ră anai, Ơ ƀing Môab, nao sua mă dram gơnam gơñu bĕ!”
24Samơ̆ tơdang ƀing Môab rai truh pơ anih jưh ƀing Israel, ƀing Israel tơgŭ pơblah hăng ƀing gơñu tơl ƀing gơñu čơlah đuaĭ hĭ. Giŏng anŭn, ƀing Israel wang blah anih lŏn anŭn laih anŭn dưi hĭ kơ ƀing Môab anŭn yơh.
25Ƀing gơñu pơrai hĭ khul plei pla ƀing Môab laih anŭn rĭm čô tơhan glŏm mŭt sa boh boh pơtâo amăng rĭm đang hơma hiam tơl khul hơma anŭn bă hăng boh pơtâo. Ƀing gơñu ăt kơđŏt hĭ abih bang ia bluh laih anŭn dro̱m hĭ abih bang kơyâo boh čroh mơ̆n. Hơnăl tuč, plei pơnăng Kirhareset kơnơ̆ng dŏ glaĭ pơnăng plei đôč, samơ̆ ƀing ling tơhan ăt đĭ nao wŏt boh pơtâo glŏm ƀơi pơnăng plei anŭn mơ̆n.
26Tơdang pơtao Môab ƀuh ñu pô ƀu anăm pơblah dơ̆ng tah, ñu djă̱ ba tơjuh-rơtuh čô ƀing tơhan djă̱ đao hrŏm hăng ñu kiăng kơsung nao pơ pơtao Edôm, samơ̆ ƀing gơñu ƀu dưi ôh.
27Tui anŭn, ñu mă ană kơčoa đah rơkơi ñu, jing pô năng tŏ tui ñu jing pơtao, laih anŭn pơyơr đĭ gơ̆ jing gơnam ngă yang ƀơi ngŏ pơnăng plei. Tơdang ƀing Israel ƀuh tơlơi ngă yang anŭn, ƀing gơñu huĭ bra̱l biă mă laih anŭn đuaĭ hĭ mơ̆ng anih lŏn Môab hăng glaĭ pơ anih lŏn gơñu pô yơh.⚓