1Vajntxwv Hexekiyas muaj lub siab ncaj ncees ua tus TSWV tes haujlwm txhua yam tiav. Tom qab ntawd, Xenakhelis uas yog tus vajntxwv kav lub tebchaws Axilias txawm tuaj tua lub tebchaws Yudas. Nws xub tuaj vij cov nroog uas muaj ntsa yeej thaiv thiab kom nws cov tubrog tsoo tej ntsayeej mus rau hauv nroog. 2Thaum Hexekiyas pom hais tias Xenakhelis yuav tua lub nroog Yeluxalees, 3-4ces nws thiab nws cov nomtswv txiav txim siab txhub tej qhovdej sab nraum ntug nroog, kom thaum cov Axilias tuaj txog ntawm lub nroog Yeluxalees lawv tsis txhob tau dej haus. Cov nomtswv thiaj coj ib pab neeg coob heev mus meem tej qhovdej tsis pub kom dej ntws tshwm qhov twg li. 5Vajntxwv kho tus ntsayeej uas thaiv lub nroog tej ntu uas puas lawm, thiab ua tej chaw tsomfaj rau saum tus ntsa yeej, thiab ua ib txheej ntsayeej rau sab nraum. Dua li ntawd, nws kho tus ntsayeej uas thaiv Daviv lub nroog, thiab nws ua tau ib co hmuv thiab ib co thaiv hniav ntaj ntau heev. 6Thiab vajntxwv tsa ib cov thawj tubrog ua cov saib, thiab lawv tuaj sib sau rau ntawm lub roojvag nroog lub chaw las tshav. Vajntxwv hais rau lawv tias, 7“Nej cia li ua siab tawv qhawv thiab tsis txhob ntshai tus vajntxwv uas kav lub tebchaws Axilias thiab nws cov tubrog. Tus uas tuaj peb tog muaj zog dua tus uas tuaj lawv tog. 8Nws lub zog tsuas yog zog neeg xwb, tiamsis peb muaj tus TSWV uas yog peb tus Vajtswv pab peb tua rog.” Vajntxwv tej lus txhawb cov pejxeem lub zog heev. 9Tom qab ntawd, thaum Xenakhelis thiab nws cov tubrog tseem nyob hauv lub nroog Lakhis, nws tso xov tuaj rau Hexekiyas thiab cov Yudas uas nyob hauv lub nroog Yeluxalees hais tias, 10“Kuv yog Xenakhelis uas yog tus vajntxwv kav lub tebchaws Axilias. Kuv nug hais tias dabtsi ua rau nej tso siab nyob hauv lub nroog Yeluxalees uas luag twb vij tas lawm? 11Hexekiyas hais rau nej tias tus TSWV uas yog nej tus Vajtswv yuav pab nej kom dim ntawm peb lub hwjchim, tiamsis yog Hexekiyas dag nej thiab yuav cia nej tshaib plab thiab nqhis dej tuag xwb. 12Nws yog tus uas rhuav tej chaw pehawm tus TSWV thiab tej thaj, thiab tseem hais rau cov Yudas thiab cov neeg uas nyob hauv lub nroog Yeluxalees tias, nej tsuas mus pe thiab hlawv hmoov tshuaj tsw qab rau saum tib lub thaj xwb. 13Nej puas tau paub tej uas kuv cov yawgkoob thiab kuv tau ua rau lwm haivneeg lawm? Cov neeg ntawd, tej vajtswv puas pab tau lawv dim ntawm tus vajntxwv uas kav lub tebchaws Axilias? 14Thaum twg cov tebchaws ntawd tej vajtswv pab tau lawv dim ntawm peb tes? Yog li ntawd, dabtsi ua rau nej xav hais tias nej tus Vajtswv yuav pab tau nej dim? 15Nimno nej tsis txhob cia Hexekiyas dag nej thiab coj nej yuam kev li ntawd. Nej tsis txhob ntseeg nws tej lus! Tsis muaj ib haivneeg twg tus vajtswv yuav pab cawm tau nws haivneeg dim ntawm cov Axilias tus vajntxwv txhais tes li. Yog li ntawd, nej tus Vajtswv los yeej yuav cawm tsis tau nej li thiab!” 16Cov Axilias cov nomtswv hais lus phem rau tus TSWV uas yog Vajtswv thiab rau Vajntxwv Hexekiyas uas yog tus TSWV tus tubtxib. 17Xenakhelis sau ib tsab ntawv tuaj thuam tus TSWV uas yog cov Yixalayees tus Vajtswv hais tias, “Lwm haivneeg tej vajtswv twb cawm tsis tau lawv dim ntawm kuv txhais tes, txawm yog Hexekiyas tus Vajtswv los yeej cawm tsis tau nws haivneeg dim ntawm kuv txhais tes li thiab.” 18Cov Axilias cov nomtswv cem ua lus Henplais nrov nrov kom cov neeg hauv Yeluxalees uas tuaj nyob saum tus ntsaj yeej ntshai thiab poob siab thiab kom lawv thiaj txeeb tau lub nroog yoojyim. 19Lawv hais txog lub nroog Yeluxalees tus Vajtswv ib yam li hais txog lwm haivneeg tej vajtswv uas yog neeg txhais tes puab. 20Ces Vajntxwv Hexekiyas thiab Yaxayas tus uas cev Vajtswv lus uas yog Amauxes tus tub txawm quaj thov Vajtswv pab. 21Tus TSWV thiaj tso ib tug timtswv los tua cov Axilias cov nomtswv thiab cov tubrog tuag tas. Ces cov Axilias tus vajntxwv thiaj txajmuag ntsuav rov qab mus rau pem tebchaws Axilias lawm. Muaj ib hnub thaum nws nyob hauv nws lub tsev teev nws tus vajtswv, nws ob tug tub txawm muab ntaj tua nws tuag rau hauv. 22Yog li ntawd, tus TSWV thiaj cawm Vajntxwv Hexekiyas thiab cov neeg uas nyob hauv lub nroog Yeluxalees dim ntawm Xenakhelis uas kav lub tebchaws Axilias thiab ntawm lwm pab yeebncuab txhais tes. Tus TSWV cia cov Yudas tau nyob thaj yeeb lug tsis pub lwm haivneeg tuaj tua lawv. 23Muaj neeg coob nqa khoom tuaj fij rau tus TSWV thiab pub rau Hexekiyas hauv lub nroog Yeluxalees. Yog li ntawd, txij thaum ntawd los txhua haivneeg thiaj hwm Hexekiyas heev.
Hexekiyas Mob thiab Khavtheeb
(2 Vajntxwv 20.1-3,12-19; Yaxayas 38.1-3; 39.1-8)
24Thaum ntawd, Vajntxwv Hexekiyas mob hnyav thiab yuav tuag. Nws thov thiab tus TSWV ua ib qhov cim qhia rau nws hais tias nws tus mob yuav zoo. 25Tiamsis Hexekiyas khavtheeb heev, nws tsis nco tus TSWV tej txiaj ntsig uas kho nws zoo, tus TSWV thiaj chim rau nws, rau cov Yudas thiab rau cov neeg hauv lub nroog Yeluxalees. 26Ces Hexekiyas lees txim qhov uas nws khavtheeb thiab cov neeg hauv lub nroog Yeluxalees los lees txim ib yam nkaus. Yog li ntawd, tus TSWV thiaj tsis rau txim rau lawv mus txog thaum Hexekiyas tuag.
Hexekiyas Npluanuj thiab Vammeej
27Vajntxwv Hexekiyas npluanuj thiab txhua tus hwm nws heev; nws ua tau ntau chav tsev rau nws tej nyiaj tej kub, tej qe zeb muaj nqis, tej tshuaj tsw qab, tej thaiv hniav ntaj thiab lwm yam uas muaj nqis. 28Nws ua ntau lub txhab rau nplej, rau txiv hmab thiab roj txiv ntoo; ua ntau lub nkuaj kaw nws tej nyuj thiab ua ntau lub nkuaj kaw nws cov yaj. 29Vajtswv foom koob hmoov rau Hexekiyas muaj yaj, muaj nyuj coob thiab muaj lwm yam ntau heev, nws thiaj rhawv tau ntau lub nroog. 30Vajntxwv Hexekiyas tauv tus Dej Kihoos thiab khawb kwj tso dej ntws rau sab hnubpoob ntawm Daviv lub nroog. Txhua yam uas Hexekiyas ua puavleej vammeej. 31Cov Npanpiloos tso ib cov nomtswv tuaj nug Hexekiyas txog tej txujci uas tus TSWV ua hauv nws lub tebchaws, Vajtswv cia Hexekiyas ua raws li nws lub siab nyiam, rau qhov Vajtswv xav sim Hexekiyas siab.
Hexekiyas Tuag
32Dua li lwm yam uas Vajntxwv Hexekiyas ua, thiab nws muab siab npuab tus TSWV, puavleej muab sau cia rau hauv Amauxes tus tub Yaxayas uas yog tus cev Vajtswv lus zaj yogtoog, thiab hauv Phau Ntawv keebkwm uas teev cov Yixalayees thiab cov Yudas tej vajntxwv lub neej lawm. 33Hexekiyas tuag thiab luag coj nws mus faus rau ntawm cov vajntxwv lub toj ntxas theem siab. Tagnrho cov Yudas thiab cov neeg hauv lub nroog Yeluxalees puavleej tuaj ua kevcai hwm thaum nws tuag. Thiab nws tus tub Manaxes ua vajntxwv hloov nws chaw.
32
Quân đội San-chê-ríp bao vây thủ đô
1Sau khi Ê-xê-chia hoàn tất các công tác tốt đẹp đó, San-chê-ríp, hoàng đế A-sy-ri, xâm lăng nước Giu-đa và bao vây các thành phố kiên cố nhằm mục đích tiến chiếm tất cả. 2Nhận thấy San-chê-ríp đem quân chuẩn bị tiến công vào Giê-ru-sa-lem, 3Ê-xê-chia liền triệu tập hội nghị quân sự gồm các nhà lãnh tụ và các tướng lãnh. Họ quyết định bít các ngọn suối bên ngoài kinh đô. 4Nhân dân nhiệt liệt ủng hộ kế hoạch chận các khe suối chảy xuống các đồng bằng. "Tội gì mà cung cấp nước uống dồi dào cho vua A-sy-ri!" Nhân dân bảo nhau như thế. 5Vua Ê-xê-chia củng cố thành lũy, tu bổ những khúc đổ nát, kiến thiết thêm các công sự phòng thủ và xây thêm một vòng đai bọc quanh kinh thành. Vua cũng tăng cường đồn lũy Mi-lô trong thành Đa-vít, và cho chế tạo thêm một số lớn khí giới và thuẫn. 6Vua ra lệnh động viên, thành lập thêm nhiều đơn vị chiến đấu. Trong một buổi duyệt binh tại đại lộ trước cổng thành, vua hiệu triệu quân đội: 7“Hãy mạnh dạn, anh dũng chiến đấu! Đừng sợ vua A-sy-ri và quân đội hùng cường của nó vì Đấng ở với chúng ta vô cùng vĩ đại hơn vua A-sy-ri! 8Quân đội chúng đông đảo thật, nhưng chỉ là người phàm, còn chúng ta có Chúa là Chân Thần! Ngài sẽ chiến đấu thay chúng ta!" Lời của vua khích lệ quân sĩ cách mạnh mẽ. 9Hoàng đế San-chê-ríp nước A-sy-ri, trong khi còn đang chỉ huy cuộc bao vây thành phố La-ki, đã sai sứ thần đến đe dọa vua Ê-xê-chia và nhân dân Giê-ru-sa-lem. Sứ thần thách thức: 10“Đại đế San-chi-ríp nước A-sy-ri hỏi: "Các ngươi còn trông cậy và nương dựa vào ai một khi bị bao vây như thế? 11Vua Ê-xê-chia dùng mưu độc để tàn sát các ngươi, vì nếu ở lại trong thành phố các ngươi sẽ chết đói, chết khát. Vua ấy lừa bịp các ngươi bằng cách tuyên truyền xảo trá rằng: 'Chúa là Thượng Đế chúng ta sẽ giải cứu chúng ta hỏi tay hoàng đế A-sy-ri!' 12Các ngươi quên rằng chính Ê-xê-chia đã tiêu diệt các thần tượng và ra lệnh cho cả Y-sơ-ra-ên và Giu-đa chỉ được dâng tế lễ và dâng hương tại một bàn thờ duy nhất trong Đền thờ ở Giê-ru-sa-lem hay sao? 13Các ngươi không biết rằng một khi ta và các bậc tiên đế ta đã đem quân đánh nước nào, là quân đội ta toàn thắng nước đó, hay sao? Các thần của các nước đó không thể nào giải cứu đất nước họ khỏi tay ta! 14Có thần nào trong chư thần của các nước mà tổ phụ ta quyết định tiêu diệt, có đủ khả năng giải cứu dân tộc mình khỏi tay ta đâu, mà các ngươi hi vọng hão huyền rằng thần các ngươi giải cứu nổi? 15Bây giờ, đừng để Ê-xê-chia lừa bịp hoặc thuyết phục các ngươi! Đừng tin lời láo khoét của nó vì không có thần nào của bất cứ dân tộc nào, vương quốc nào có khả năng giải cứu dân mình khỏi tay các tổ phụ ta. Thế thì chắc chắn thần các ngươi cũng không thể giải cứu các ngươi khỏi tay ta!" 16Các sứ giả của San-chê-ríp cũng nói phạm thượng đến Chúa Hằng Hữu và nhục mạ đầy tớ Ngài là Ê-xê-chia. 17San-chi-ríp cũng viết nhiều bức thư báng bổ Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế của Y-sơ-ra-ên, sỉ nhục Ngài rằng: "Các thần của các nước phải bổ tay không giải cứu được dân tộc mình khỏi tay ta thể nào, thì Thần của Ê-xê-chia cũng không tài nào giải cứu dân tộc mình khỏi tay ta thể ấy!" 18Các sứ giả ấy lớn tiếng kêu gọi dân chúng Giê-ru-sa-lem đang ở trên thành lũy, dùng tiếng Hy-bá dọa nạt, nhát sợ dân chúng để thừa cơ hội chiếm đóng thành phố. 19Họ báng bổ Thượng Đế của Giê-ru-sa-lem, coi Ngài như các thần của các nước khác, là sản phẩm do tay người chế tạo. 20Vua Ê-xê-chia họp với tiên tri Ê-sa (con A-mốt) cầu nguyện, kêu la thấu nơi ngự của Chúa trên trời. 21Chúa Hằng Hữu sai một thiên sứ giết các tướng sĩ ưu tú dũng cảm nhất trong các đồn trại của vua A-sy-ri. San-chê-ríp xấu hổ, cúi mặt bỏ về nước. Khi vào đền thờ thần mình để thờ lạy, San-chê-ríp bị hai con trai mình rút gươm ám sát. 22Chúa Hằng Hữu đã giải cứu Ê-xê-chia và nhân dân Giê-ru-sa-lem khỏi tay San-chê-ríp, hoàng đế A-sy-ri và khỏi tất cả các thù nghịch. Chúa hướng dẫn họ trong mọi đường lối, nên đất nước được thái bình, thịnh trị. 23Từ ngày đó, nhiều người trong các dân tộc đến dâng tế lễ cho Chúa Hằng Hữu tại Giê-ru-sa-lem và đem tặng phẩm cho Ê-xê-chia, vua Giu-đa. Tất cả các dân tộc lân bang đều tôn trọng vua.
Ê-xê-chia mắc bệnh
24Vào thời kỳ này, vua Ê-xê-chia đau nặng gần chết. Vua cầu khẩn Chúa Hằng Hữu. Chúa liền đáp lời và cứu vua bằng một phép lạ. 25Tuy nhiên, Ê-xê-chia không biết ghi nhớ ơn lớn của Chúa, lại còn lên mặt tự kiêu, nên Chúa nổi phẫn nộ cùng vua, dân Giu-đa và dân Giê-ru-sa-lem. 26Nhưng vì Ê-xê-chia và dân Giê-ru-sa-lem hạ mình xuống trước mặt Chúa, nên cơn phẫn nộ của Chúa không đổ xuống trong đời Ê-xê-chia. 27Ê-xê-chia trở nên rất giàu có, danh tiếng vang dội khắp nơi. Vua xây cất nhiều kho tàng để chứa các bảo vật bằng vàng, bạc, ngọc và hương liệu - cùng các thuẫn và khí dụng quý giá. 28,29Vua cũng dựng nhiều kho chứa ngũ cốc, rượu và dầu, cùng nhiều chuồng để nuôi đủ loại súc vật. Vua cũng có rất nhiều bầy cừu, bầy dê. Vua xây cất nhiều thành phố và Chúa ban phước cho vua rất dồi dào. 30Vua xây đập nước Ghi-hôn, để dẫn nước vào tây bộ thành Đa-vít qua một hộ thống dẫn thủy. Việc nào vua làm cũng thành công tốt đẹp. 31Tuy nhiên, khi các sứ thần Ba-by-luân đến chầu vua Ê-xê-chia vì nghe nói vua đau nặng rồi được phép lạ lành bệnh, thì Thượng Đế để cho vua một mình đối phó với tình thế, nhằm mục đích thử lòng vua. 32Sự nghiệp của vua Ê-xê-chia với các thành quả tốt đẹp, đều đã ghi trong sách tiên tri Ê-sa (con A-mốt) và sử-ký các vua Giu-đa và Y-sơ-ra-ên. 33Ê-xê-chia qua đời, được an táng trong lăng tẩm trên sườn núi dành cho dòng vua Đa-vít. Nhân dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đều ca tụng vua trong lễ quốc táng. Ma-na-se, con trai Ê-xê-chia, lên ngai trị vì.