32

Xenakhawli tuaj ntaus Yeluxalees

(2Vntx. 18:13-37, 19:14-19,35-37; Yxy. 36:1-22, 37:8-38)

1Thaum dhau tej xwm txheej no thiab tej haujlwm uas Hexikhiya mob siab ua no lawd, Axilia tus vajntxwv Xenakhawli txawm tuaj ua rog rau Yuda thiab tsuam chaw vij tej moos uas muaj ntsa loog, npaj siab yuav txeeb kom tau. 2Thaum Hexekhiya pom tias Xenakhawli tuaj yuav ua rog rau Yeluxalees, 3nws txawm nrog nws cov thawj rog thiab cov tub rog siab loj siab tuab ntaus tswvyim txhub tej qhov dej txhawv uas nyob ib ncig lub nroog, mas lawv kuj pab nws ua. 4Cov pejxeem sau zog coob coob tuaj, mas lawv txhub txhua lub qhov dej txhawv thiab txhub lub hauv dej uas ntws hla lub tebchaws. Lawv hais tias, “Ua cas yuav cia Axilia tej vajntxwv tuaj ntsib tej dej uas ntau li no?” 5Hexekhiya rau siab ntso ua tej ntsa loog uas pob tag dua tshiab thiab ua tej chaw tsom faj saum ntsa loog, thiab tseem ua dua ib txheej ntsa loog rau sab nraud, thiab nws ua lub loog Milau hauv Davi lub nroog khov dua. Nws kuj ua tej cuab yeej ua rog thiab tej daim hlau thaiv ntau kawg. 6Nws tsa cov thawj rog saib xyuas cov pejxeem thiab sau lawv los ua ke rau hauv lub tshav puam ntawm rooj loog los rau nws thiab hais lus txhawb lawv lub siab hais tias, 7“Cia li ua khov kho thiab ua siab loj siab tuab. Tsis txhob ntshai tsis txhob poob siab rau Axilia tus vajntxwv thiab tej pab tub rog coob coob uas nrog nws tuaj ntawd, rau qhov tus uas nrog peb loj dua tus uas nrog nws. 8Nws tsuas yog muaj txhais npab nqaij tawv xwb tiamsis peb muaj Yawmsaub uas yog peb tus Vajtswv nrog nraim peb uas pab peb thiab nyob peb chaw ua rog.” Hexekhiya tej lus thiaj txhawb tau cov pejxeem lub zog.
9Dhau ntawd thaum Axilia tus vajntxwv Xenakhawli thiab nws cov tub rog huvsi tseem tabtom vij lub moos Lakhi, mas nws tso nws cov tub teg tub taws mus rau lub nroog Yeluxalees mus cuag Yuda tus vajntxwv Hexekhiya thiab cuag cov neeg Yuda sawvdaws uas nyob hauv Yeluxalees, hais tias, 10“Axilia tus vajntxwv Xenakhawli hais li no tias, Nej vam khom dabtsi es nej yuav nyob hauv Yeluxalees thev qhov uas raug vij li no? 11Thaum Hexekhiya hais rau nej tias, ‘Yawmsaub uas yog peb tus Vajtswv yuav cawm peb dim hauv Axilia tus vajntxwv txhais tes,’ tsis yog Hexekhiya coj nej yuam kev mus tuag tshaib tuag nqhis lov? 12Tus Hexikhiya no nws tsis yog tus uas rhuav tshem Vajtswv tej chaw siab thiab tej thaj uas xyeem rau Vajtswv lov? Thiab hais rau cov Yuda thiab cov hauv Yeluxalees tias, ‘Nej yuav tsum pe rau tib lub thaj thiab hlawv xyeem rau lub thaj ntawd xwb.’ 13Nej tsis paub tias kuv thiab kuv tej poj koob yawm txwv twb ua li cas rau txhua haiv neeg hauv lwm tebchaws lawm lov? Cov neeg hauv tej tebchaws ntawd li dab pab cawm tau lawv tej tebchaws dim hauv kuv txhais tes lov? 14Tej dab huvsi hauv tej tebchaws uas kuv tej poj koob yawm txwv muab ua puam tsuaj tag nrho muaj ib tug dab twg uas pab tau nws cov neeg dim hauv kuv txhais tes? Mas nej tus Vajtswv tseem yuav pab tau nej dim hauv kuv txhais tes lov? 15Vim li no tsis txhob cia Hexekhiya dag ntxias nej lossis coj nej yuam kev, tsis txhob ntseeg nws, rau qhov tsis muaj ib tug dab hauv haiv neeg twg thiab lub tebchaws twg uas cawm tau nws haiv neeg dim hauv kuv txhais tes lossis hauv kuv tej poj koob yawm txwv txhais tes. Nej tus Vajtswv yimhuab tsis txawj pab nej dim hauv kuv txhais tes li lauj!”
16Xenakhawli cov tub teg tub taws tseem thuam Vajtswv Yawmsaub thiab Hexekhiya uas yog Vajtswv tus tub qhe ntau dua li no. 17Thiab Xenakhawli tseem sau ntawv hais saib tsis taus Yawmsaub uas yog cov Yixayee tus Vajtswv thiab thuam hais tias, “Cov neeg hauv ib tsoom tebchaws li dab pab tsis tau lawv haiv neeg dim hauv kuv txhais tes li cas, Hexekhiya tus Vajtswv kuj yuav pab tsis tau nws haiv neeg dim hauv kuv txhais tes li ntawd thiab.” 18Ces lawv txawm qw tej lus ntawd nrov nrov ua lus Yuda rau cov neeg Yeluxalees uas nyob saum lub ntsa loog hnov es kom lawv ntshai thiab poob siab heev xwv thiaj li txeeb tau lub nroog ntawd. 19Lawv hais txog Yeluxalees tus Vajtswv ib yam li lawv hais txog ib tsoom neeg hauv ntiajteb tej dab uas yog neeg txhais tes ua.
20Ces vajntxwv Hexekhiya thiab Amoj tus tub Yaxaya uas yog xibhwb cev Vajtswv lus txawm quaj thov txog zaj no rau saum ntuj. 21Yawmsaub thiaj txib ib tug tubtxib saum ntuj los mas nws tua cov tub rog siab loj siab tuab thiab cov thawj tub rog thiab cov uas kav tej pab tub rog huvsi tuag tag rau hauv vajntxwv Axilia lub yeej. Yog li no Xenakhawli thiaj li rov qab mus rau nws lub tebchaws yam poob ntsej muag kawg. Thaum nws mus rau hauv lub tsev uas teev nws tus dab nws cov tub qee leej xuas ntaj muab nws tua rau qhov ntawd. 22Yawmsaub thiaj cawm Hexekhiya thiab cov uas nyob hauv Yeluxalees dim hauv Axilia tus vajntxwv Xenakhawli txhais tes thiab hauv nws tej yeeb ncuab sawvdaws txhais tes li no. Yawmsaub pub lawv tau so tsis ua rog rau txhua fab. 23Neeg coob coj qhov txhia chaw tuaj rau hauv Yeluxalees pub rau Yawmsaub thiab coj tej uas tsim txiaj tuaj pub rau Yuda tus vajntxwv Hexekhiya, Hexekhiya thiaj tau koob meej tab meeg ib tsoom tebchaws sawvdaws txij thaum ntawd los.

Hexekhiya mob

(2Vntx. 20:1-3,12-21; Yxy. 38:1-3, 39:1-8)

24Lub sijhawm ntawd Hexekhiya mob hnyav heev twb yuav tuag, mas nws thov Yawmsaub. Yawmsaub kuj teb nws thiab ua ib yam txujci phimhwj tshwm rau nws. 25Tiamsis Hexekhiya tsis nco tej txiaj ntsig uas Yawmsaub pab nws, vim yog nws lub siab khav theeb. Vim li no txojkev npau taws thiaj los raug nws thiab cov Yuda thiab Yeluxalees. 26Ces Hexekhiya txawm txo nws lub siab khav theeb ntawd thiab cov neeg uas nyob hauv Yeluxalees kuj ua ib yam li nws, ces Yawmsaub txojkev npau taws thiaj tsis los raug lawv rau hauv Hexekhiya sim neej.

Hexekhiya nplua nuj

27Hexekhiya muaj nyiaj txiag ntau kawg thiab muaj koob meej loj, mas nws ua tej txhab nyiaj rau nws rau nyiaj rau kub, rau tej qe zeb hlaws muaj nqes, rau txuj lom, rau tej daim phiaj hlau thaiv thiab tej twj siv tsim txiaj txhua yam. 28Thiab nws ua txhab rau qoob, rau cawv txiv hmab thiab roj, thiab ua nkuaj rau txhua yam tsiaj txhu thiab nkuaj yaj. 29Thiab nws tsim tej moos rau nws thiab nws muaj tej pab yaj tej pab tshis tej pab nyuj ntau nplua mias, vim yog Vajtswv pub cuab txhiaj cuab tam rau nws ntau heev. 30Tus vajntxwv Hexekhiya no yog tus uas cais lub hauv dej Kihoo sab ped kom ntws mus rau Davi lub nroog sab hnub poob. Hexekhiya vam meej rau nws tej haujlwm huvsi. 31Thaum cov thawj hauv lub nroog Npanpiloo txib neeg tuaj nug txog tej txujci phimhwj uas tshwm rau hauv lub tebchaws, mas Vajtswv muab nws tso nyob kab ntsab xwv thiaj sim tau nws thiab paub txhua yam uas nyob hauv nws lub siab.
32Lwm yam haujlwm uas Hexekhiya ua thiab tej yam zoo uas nws ua, twb muab sau cia rau hauv tej zaj yog toog uas Amoj tus tub Yaxaya uas yog xibhwb cev Vajtswv lus hais nyob rau hauv phau ntawv uas hais txog Yuda thiab Yixayee tej vajntxwv. 33Ces Hexekhiya txawm tuag mus nrog nws tej poj koob yawm txwv nyob. Lawv muab nws log rau saum caj qaum roob uas yog Davi caj ces li toj ntxa. Tag nrho cov Yuda thiab cov uas nyob hauv Yeluxalees sawvdaws tuaj pam nws lub ntees loj kawg hwm nws. Mas nws tus tub Manaxe sawv nws chaw ua vajntxwv kav.

32

Quân đội San-chê-ríp bao vây thủ đô

1Sau khi Ê-xê-chia hoàn tất các công tác tốt đẹp đó, San-chê-ríp, hoàng đế A-sy-ri, xâm lăng nước Giu-đa và bao vây các thành phố kiên cố nhằm mục đích tiến chiếm tất cả. 2Nhận thấy San-chê-ríp đem quân chuẩn bị tiến công vào Giê-ru-sa-lem, 3Ê-xê-chia liền triệu tập hội nghị quân sự gồm các nhà lãnh tụ và các tướng lãnh. Họ quyết định bít các ngọn suối bên ngoài kinh đô. 4Nhân dân nhiệt liệt ủng hộ kế hoạch chận các khe suối chảy xuống các đồng bằng. "Tội gì mà cung cấp nước uống dồi dào cho vua A-sy-ri!" Nhân dân bảo nhau như thế.
5Vua Ê-xê-chia củng cố thành lũy, tu bổ những khúc đổ nát, kiến thiết thêm các công sự phòng thủ và xây thêm một vòng đai bọc quanh kinh thành. Vua cũng tăng cường đồn lũy Mi-lô trong thành Đa-vít, và cho chế tạo thêm một số lớn khí giới và thuẫn. 6Vua ra lệnh động viên, thành lập thêm nhiều đơn vị chiến đấu. Trong một buổi duyệt binh tại đại lộ trước cổng thành, vua hiệu triệu quân đội:
7“Hãy mạnh dạn, anh dũng chiến đấu! Đừng sợ vua A-sy-ri và quân đội hùng cường của nó vì Đấng ở với chúng ta vô cùng vĩ đại hơn vua A-sy-ri! 8Quân đội chúng đông đảo thật, nhưng chỉ là người phàm, còn chúng ta có Chúa là Chân Thần! Ngài sẽ chiến đấu thay chúng ta!" Lời của vua khích lệ quân sĩ cách mạnh mẽ.
9Hoàng đế San-chê-ríp nước A-sy-ri, trong khi còn đang chỉ huy cuộc bao vây thành phố La-ki, đã sai sứ thần đến đe dọa vua Ê-xê-chia và nhân dân Giê-ru-sa-lem. Sứ thần thách thức:
10“Đại đế San-chi-ríp nước A-sy-ri hỏi: "Các ngươi còn trông cậy và nương dựa vào ai một khi bị bao vây như thế? 11Vua Ê-xê-chia dùng mưu độc để tàn sát các ngươi, vì nếu ở lại trong thành phố các ngươi sẽ chết đói, chết khát. Vua ấy lừa bịp các ngươi bằng cách tuyên truyền xảo trá rằng: 'Chúa là Thượng Đế chúng ta sẽ giải cứu chúng ta hỏi tay hoàng đế A-sy-ri!' 12Các ngươi quên rằng chính Ê-xê-chia đã tiêu diệt các thần tượng và ra lệnh cho cả Y-sơ-ra-ên và Giu-đa chỉ được dâng tế lễ và dâng hương tại một bàn thờ duy nhất trong Đền thờ ở Giê-ru-sa-lem hay sao? 13Các ngươi không biết rằng một khi ta và các bậc tiên đế ta đã đem quân đánh nước nào, là quân đội ta toàn thắng nước đó, hay sao? Các thần của các nước đó không thể nào giải cứu đất nước họ khỏi tay ta! 14Có thần nào trong chư thần của các nước mà tổ phụ ta quyết định tiêu diệt, có đủ khả năng giải cứu dân tộc mình khỏi tay ta đâu, mà các ngươi hi vọng hão huyền rằng thần các ngươi giải cứu nổi? 15Bây giờ, đừng để Ê-xê-chia lừa bịp hoặc thuyết phục các ngươi! Đừng tin lời láo khoét của nó vì không có thần nào của bất cứ dân tộc nào, vương quốc nào có khả năng giải cứu dân mình khỏi tay các tổ phụ ta. Thế thì chắc chắn thần các ngươi cũng không thể giải cứu các ngươi khỏi tay ta!"
16Các sứ giả của San-chê-ríp cũng nói phạm thượng đến Chúa Hằng Hữu và nhục mạ đầy tớ Ngài là Ê-xê-chia. 17San-chi-ríp cũng viết nhiều bức thư báng bổ Chúa Hằng Hữu, Thượng Đế của Y-sơ-ra-ên, sỉ nhục Ngài rằng: "Các thần của các nước phải bổ tay không giải cứu được dân tộc mình khỏi tay ta thể nào, thì Thần của Ê-xê-chia cũng không tài nào giải cứu dân tộc mình khỏi tay ta thể ấy!"
18Các sứ giả ấy lớn tiếng kêu gọi dân chúng Giê-ru-sa-lem đang ở trên thành lũy, dùng tiếng Hy-bá dọa nạt, nhát sợ dân chúng để thừa cơ hội chiếm đóng thành phố. 19Họ báng bổ Thượng Đế của Giê-ru-sa-lem, coi Ngài như các thần của các nước khác, là sản phẩm do tay người chế tạo.
20Vua Ê-xê-chia họp với tiên tri Ê-sa (con A-mốt) cầu nguyện, kêu la thấu nơi ngự của Chúa trên trời. 21Chúa Hằng Hữu sai một thiên sứ giết các tướng sĩ ưu tú dũng cảm nhất trong các đồn trại của vua A-sy-ri. San-chê-ríp xấu hổ, cúi mặt bỏ về nước. Khi vào đền thờ thần mình để thờ lạy, San-chê-ríp bị hai con trai mình rút gươm ám sát.
22Chúa Hằng Hữu đã giải cứu Ê-xê-chia và nhân dân Giê-ru-sa-lem khỏi tay San-chê-ríp, hoàng đế A-sy-ri và khỏi tất cả các thù nghịch. Chúa hướng dẫn họ trong mọi đường lối, nên đất nước được thái bình, thịnh trị.
23Từ ngày đó, nhiều người trong các dân tộc đến dâng tế lễ cho Chúa Hằng Hữu tại Giê-ru-sa-lem và đem tặng phẩm cho Ê-xê-chia, vua Giu-đa. Tất cả các dân tộc lân bang đều tôn trọng vua.

Ê-xê-chia mắc bệnh

24Vào thời kỳ này, vua Ê-xê-chia đau nặng gần chết. Vua cầu khẩn Chúa Hằng Hữu. Chúa liền đáp lời và cứu vua bằng một phép lạ. 25Tuy nhiên, Ê-xê-chia không biết ghi nhớ ơn lớn của Chúa, lại còn lên mặt tự kiêu, nên Chúa nổi phẫn nộ cùng vua, dân Giu-đa và dân Giê-ru-sa-lem. 26Nhưng vì Ê-xê-chia và dân Giê-ru-sa-lem hạ mình xuống trước mặt Chúa, nên cơn phẫn nộ của Chúa không đổ xuống trong đời Ê-xê-chia.
27Ê-xê-chia trở nên rất giàu có, danh tiếng vang dội khắp nơi. Vua xây cất nhiều kho tàng để chứa các bảo vật bằng vàng, bạc, ngọc và hương liệu - cùng các thuẫn và khí dụng quý giá. 28,29Vua cũng dựng nhiều kho chứa ngũ cốc, rượu và dầu, cùng nhiều chuồng để nuôi đủ loại súc vật. Vua cũng có rất nhiều bầy cừu, bầy dê. Vua xây cất nhiều thành phố và Chúa ban phước cho vua rất dồi dào. 30Vua xây đập nước Ghi-hôn, để dẫn nước vào tây bộ thành Đa-vít qua một hộ thống dẫn thủy. Việc nào vua làm cũng thành công tốt đẹp.
31Tuy nhiên, khi các sứ thần Ba-by-luân đến chầu vua Ê-xê-chia vì nghe nói vua đau nặng rồi được phép lạ lành bệnh, thì Thượng Đế để cho vua một mình đối phó với tình thế, nhằm mục đích thử lòng vua.
32Sự nghiệp của vua Ê-xê-chia với các thành quả tốt đẹp, đều đã ghi trong sách tiên tri Ê-sa (con A-mốt) và sử-ký các vua Giu-đa và Y-sơ-ra-ên. 33Ê-xê-chia qua đời, được an táng trong lăng tẩm trên sườn núi dành cho dòng vua Đa-vít. Nhân dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem đều ca tụng vua trong lễ quốc táng. Ma-na-se, con trai Ê-xê-chia, lên ngai trị vì.