32

Xenakhawli tuaj ntaus Yeluxalees

(2Vntx. 18:13-37, 19:14-19,35-37; Yxy. 36:1-22, 37:8-38)

1Thaum dhau tej xwm txheej no thiab tej haujlwm uas Hexikhiya mob siab ua no lawd, Axilia tus vajntxwv Xenakhawli txawm tuaj ua rog rau Yuda thiab tsuam chaw vij tej moos uas muaj ntsa loog, npaj siab yuav txeeb kom tau. 2Thaum Hexekhiya pom tias Xenakhawli tuaj yuav ua rog rau Yeluxalees, 3nws txawm nrog nws cov thawj rog thiab cov tub rog siab loj siab tuab ntaus tswvyim txhub tej qhov dej txhawv uas nyob ib ncig lub nroog, mas lawv kuj pab nws ua. 4Cov pejxeem sau zog coob coob tuaj, mas lawv txhub txhua lub qhov dej txhawv thiab txhub lub hauv dej uas ntws hla lub tebchaws. Lawv hais tias, “Ua cas yuav cia Axilia tej vajntxwv tuaj ntsib tej dej uas ntau li no?” 5Hexekhiya rau siab ntso ua tej ntsa loog uas pob tag dua tshiab thiab ua tej chaw tsom faj saum ntsa loog, thiab tseem ua dua ib txheej ntsa loog rau sab nraud, thiab nws ua lub loog Milau hauv Davi lub nroog khov dua. Nws kuj ua tej cuab yeej ua rog thiab tej daim hlau thaiv ntau kawg. 6Nws tsa cov thawj rog saib xyuas cov pejxeem thiab sau lawv los ua ke rau hauv lub tshav puam ntawm rooj loog los rau nws thiab hais lus txhawb lawv lub siab hais tias, 7“Cia li ua khov kho thiab ua siab loj siab tuab. Tsis txhob ntshai tsis txhob poob siab rau Axilia tus vajntxwv thiab tej pab tub rog coob coob uas nrog nws tuaj ntawd, rau qhov tus uas nrog peb loj dua tus uas nrog nws. 8Nws tsuas yog muaj txhais npab nqaij tawv xwb tiamsis peb muaj Yawmsaub uas yog peb tus Vajtswv nrog nraim peb uas pab peb thiab nyob peb chaw ua rog.” Hexekhiya tej lus thiaj txhawb tau cov pejxeem lub zog.
9Dhau ntawd thaum Axilia tus vajntxwv Xenakhawli thiab nws cov tub rog huvsi tseem tabtom vij lub moos Lakhi, mas nws tso nws cov tub teg tub taws mus rau lub nroog Yeluxalees mus cuag Yuda tus vajntxwv Hexekhiya thiab cuag cov neeg Yuda sawvdaws uas nyob hauv Yeluxalees, hais tias, 10“Axilia tus vajntxwv Xenakhawli hais li no tias, Nej vam khom dabtsi es nej yuav nyob hauv Yeluxalees thev qhov uas raug vij li no? 11Thaum Hexekhiya hais rau nej tias, ‘Yawmsaub uas yog peb tus Vajtswv yuav cawm peb dim hauv Axilia tus vajntxwv txhais tes,’ tsis yog Hexekhiya coj nej yuam kev mus tuag tshaib tuag nqhis lov? 12Tus Hexikhiya no nws tsis yog tus uas rhuav tshem Vajtswv tej chaw siab thiab tej thaj uas xyeem rau Vajtswv lov? Thiab hais rau cov Yuda thiab cov hauv Yeluxalees tias, ‘Nej yuav tsum pe rau tib lub thaj thiab hlawv xyeem rau lub thaj ntawd xwb.’ 13Nej tsis paub tias kuv thiab kuv tej poj koob yawm txwv twb ua li cas rau txhua haiv neeg hauv lwm tebchaws lawm lov? Cov neeg hauv tej tebchaws ntawd li dab pab cawm tau lawv tej tebchaws dim hauv kuv txhais tes lov? 14Tej dab huvsi hauv tej tebchaws uas kuv tej poj koob yawm txwv muab ua puam tsuaj tag nrho muaj ib tug dab twg uas pab tau nws cov neeg dim hauv kuv txhais tes? Mas nej tus Vajtswv tseem yuav pab tau nej dim hauv kuv txhais tes lov? 15Vim li no tsis txhob cia Hexekhiya dag ntxias nej lossis coj nej yuam kev, tsis txhob ntseeg nws, rau qhov tsis muaj ib tug dab hauv haiv neeg twg thiab lub tebchaws twg uas cawm tau nws haiv neeg dim hauv kuv txhais tes lossis hauv kuv tej poj koob yawm txwv txhais tes. Nej tus Vajtswv yimhuab tsis txawj pab nej dim hauv kuv txhais tes li lauj!”
16Xenakhawli cov tub teg tub taws tseem thuam Vajtswv Yawmsaub thiab Hexekhiya uas yog Vajtswv tus tub qhe ntau dua li no. 17Thiab Xenakhawli tseem sau ntawv hais saib tsis taus Yawmsaub uas yog cov Yixayee tus Vajtswv thiab thuam hais tias, “Cov neeg hauv ib tsoom tebchaws li dab pab tsis tau lawv haiv neeg dim hauv kuv txhais tes li cas, Hexekhiya tus Vajtswv kuj yuav pab tsis tau nws haiv neeg dim hauv kuv txhais tes li ntawd thiab.” 18Ces lawv txawm qw tej lus ntawd nrov nrov ua lus Yuda rau cov neeg Yeluxalees uas nyob saum lub ntsa loog hnov es kom lawv ntshai thiab poob siab heev xwv thiaj li txeeb tau lub nroog ntawd. 19Lawv hais txog Yeluxalees tus Vajtswv ib yam li lawv hais txog ib tsoom neeg hauv ntiajteb tej dab uas yog neeg txhais tes ua.
20Ces vajntxwv Hexekhiya thiab Amoj tus tub Yaxaya uas yog xibhwb cev Vajtswv lus txawm quaj thov txog zaj no rau saum ntuj. 21Yawmsaub thiaj txib ib tug tubtxib saum ntuj los mas nws tua cov tub rog siab loj siab tuab thiab cov thawj tub rog thiab cov uas kav tej pab tub rog huvsi tuag tag rau hauv vajntxwv Axilia lub yeej. Yog li no Xenakhawli thiaj li rov qab mus rau nws lub tebchaws yam poob ntsej muag kawg. Thaum nws mus rau hauv lub tsev uas teev nws tus dab nws cov tub qee leej xuas ntaj muab nws tua rau qhov ntawd. 22Yawmsaub thiaj cawm Hexekhiya thiab cov uas nyob hauv Yeluxalees dim hauv Axilia tus vajntxwv Xenakhawli txhais tes thiab hauv nws tej yeeb ncuab sawvdaws txhais tes li no. Yawmsaub pub lawv tau so tsis ua rog rau txhua fab. 23Neeg coob coj qhov txhia chaw tuaj rau hauv Yeluxalees pub rau Yawmsaub thiab coj tej uas tsim txiaj tuaj pub rau Yuda tus vajntxwv Hexekhiya, Hexekhiya thiaj tau koob meej tab meeg ib tsoom tebchaws sawvdaws txij thaum ntawd los.

Hexekhiya mob

(2Vntx. 20:1-3,12-21; Yxy. 38:1-3, 39:1-8)

24Lub sijhawm ntawd Hexekhiya mob hnyav heev twb yuav tuag, mas nws thov Yawmsaub. Yawmsaub kuj teb nws thiab ua ib yam txujci phimhwj tshwm rau nws. 25Tiamsis Hexekhiya tsis nco tej txiaj ntsig uas Yawmsaub pab nws, vim yog nws lub siab khav theeb. Vim li no txojkev npau taws thiaj los raug nws thiab cov Yuda thiab Yeluxalees. 26Ces Hexekhiya txawm txo nws lub siab khav theeb ntawd thiab cov neeg uas nyob hauv Yeluxalees kuj ua ib yam li nws, ces Yawmsaub txojkev npau taws thiaj tsis los raug lawv rau hauv Hexekhiya sim neej.

Hexekhiya nplua nuj

27Hexekhiya muaj nyiaj txiag ntau kawg thiab muaj koob meej loj, mas nws ua tej txhab nyiaj rau nws rau nyiaj rau kub, rau tej qe zeb hlaws muaj nqes, rau txuj lom, rau tej daim phiaj hlau thaiv thiab tej twj siv tsim txiaj txhua yam. 28Thiab nws ua txhab rau qoob, rau cawv txiv hmab thiab roj, thiab ua nkuaj rau txhua yam tsiaj txhu thiab nkuaj yaj. 29Thiab nws tsim tej moos rau nws thiab nws muaj tej pab yaj tej pab tshis tej pab nyuj ntau nplua mias, vim yog Vajtswv pub cuab txhiaj cuab tam rau nws ntau heev. 30Tus vajntxwv Hexekhiya no yog tus uas cais lub hauv dej Kihoo sab ped kom ntws mus rau Davi lub nroog sab hnub poob. Hexekhiya vam meej rau nws tej haujlwm huvsi. 31Thaum cov thawj hauv lub nroog Npanpiloo txib neeg tuaj nug txog tej txujci phimhwj uas tshwm rau hauv lub tebchaws, mas Vajtswv muab nws tso nyob kab ntsab xwv thiaj sim tau nws thiab paub txhua yam uas nyob hauv nws lub siab.
32Lwm yam haujlwm uas Hexekhiya ua thiab tej yam zoo uas nws ua, twb muab sau cia rau hauv tej zaj yog toog uas Amoj tus tub Yaxaya uas yog xibhwb cev Vajtswv lus hais nyob rau hauv phau ntawv uas hais txog Yuda thiab Yixayee tej vajntxwv. 33Ces Hexekhiya txawm tuag mus nrog nws tej poj koob yawm txwv nyob. Lawv muab nws log rau saum caj qaum roob uas yog Davi caj ces li toj ntxa. Tag nrho cov Yuda thiab cov uas nyob hauv Yeluxalees sawvdaws tuaj pam nws lub ntees loj kawg hwm nws. Mas nws tus tub Manaxe sawv nws chaw ua vajntxwv kav.

32

A-xy-ri tấn công Giu-đa

1Sau khi vua Ê-xê-chia thực hiện các công tác trên để phục vụ CHÚA thì Xê-na-chê-ríp, vua A-xy-ri kéo đến đánh Giu-đa. Ông và đạo quân mình vây và tấn công các thành có vách kiên cố, định chiếm lấy các thành đó cho mình. 2Vua Ê-xê-chia biết Xê-na-chê-ríp đã kéo đến định tấn công Giê-ru-sa-lem. 3Vì thế vua Ê-xê-chia, các viên chức và các viên chỉ huy quân đội quyết định cắt đứt đường dẫn nước từ các suối bên ngoài thành phố. Các viên chức và sĩ quan chỉ huy giúp đỡ vua Ê-xê-chia. 4Nhiều người đến cắt đứt tất cả các suối và nguồn nước chảy qua xứ. Họ bảo, “Khi vua A-xy-ri đến đây sẽ không tìm được chút nước nào.” 5Sau đó Ê-xê-chia tăng cường thành Giê-ru-sa-lem. Vua xây lại các lỗ thủng trong vách và đặt tháp canh lên trên. Vua cũng xây một vách nữa bên ngoài vách đầu tiên và xây Mi-lô trong thành Đa-vít. Vua cũng làm nhiều vũ khí và thuẫn. 6Vua Ê-xê-chia đặt các sĩ quan chỉ huy trên dân chúng và gặp họ nơi khu trống gần cửa thành. Ê-xê-chia giục giã họ rằng, 7“Hãy mạnh dạn và can đảm lên. Đừng sợ hay lo âu về vua A-xy-ri hay lực lượng đông đảo của vua ấy. Đấng ở với chúng ta mạnh hơn lực lượng của chúng nó. 8Vua đó chỉ có đông người thôi, còn chúng ta có CHÚA là Thượng Đế giúp chúng ta đánh trận.” Dân chúng trở nên can đảm qua lời giục giã của Ê-xê-chia, vua Giu-đa.
9Trong khi vua Xê-na-chê-ríp của A-xy-ri và các sĩ quan của ông ở La-kích thì ông sai các đầy tớ đến Giê-ru-sa-lem nhắn như sau cho vua Ê-xê-chia của Giu-đa và toàn dân Giu-đa ở Giê-ru-sa-lem: 10Xê-na-chê-ríp, vua A-xy-ri nói như sau: “Các ngươi chẳng có gì để nhờ cậy được đâu. Các ngươi ở trong Giê-ru-sa-lem khi thành đó bị tấn công thì có ích gì. 11Ê-xê-chia nói cùng các ngươi, ‘CHÚA là Thượng Đế chúng ta sẽ giải cứu chúng ta khỏi tay vua A-xy-ri,’ nhưng ông ta gạt các ngươi đó. Nếu các ngươi còn ở trong Giê-ru-sa-lem các ngươi sẽ chết vì đói và khát. 12Chính Ê-xê-chia đã tháo gỡ các nơi thờ phụng và bàn thờ của CHÚA các ngươi. Ông ta bảo rằng các ngươi là dân cư Giu-đa và Giê-ru-sa-lem chỉ được thờ phụng và đốt hương trên một bàn thờ mà thôi. 13Các ngươi biết điều tổ tiên ta và ta đã làm cho tất cả các dân tộc khác. Thần của các dân đó đâu có giúp họ thoát khỏi quyền lực của ta. 14Tổ tiên ta đã tiêu diệt các dân tộc đó, không có thần nào của họ có thể cứu họ khỏi tay ta cả. Cho nên thần của các ngươi cũng sẽ không thể nào giải cứu các ngươi khỏi quyền lực của ta đâu. 15Đừng để Ê-xê-chia phỉnh gạt các ngươi. Đừng tin người. Không có thần của dân hay nước nào đã giải cứu họ khỏi tay ta hay tổ tiên ta cả. Thần các ngươi lại càng không thể giải cứu các ngươi khỏi tay ta được đâu.”
16Các sĩ quan của Xê-na-chê-ríp còn buông lời thậm tệ hơn nữa để bêu xấu CHÚA là Thượng Đế cùng tôi tớ Ngài là Ê-xê-chia. 17Vua Xê-na-chê-ríp cũng viết nhiều thư sỉ nhục CHÚA là Thượng Đế của Ít-ra-en. Các thư đó viết nghịch Ngài như sau, “Thần của các dân khác đâu có giải thoát họ khỏi tay ta. Vì thế thần của Ê-xê-chia cũng không làm sao giải thoát các ngươi khỏi tay ta được.” 18Rồi các sĩ quan của vua kêu lớn lên bằng tiếng Hê-bơ-rơ cho dân Giê-ru-sa-lem ở trên vách thành nghe. Họ muốn làm cho dân chúng hoảng sợ để chiếm thành Giê-ru-sa-lem. 19Họ nói đến Thượng Đế của Giê-ru-sa-lem như thể Ngài giống như thần của các dân trên thế gian thờ phụng, do tay loài người làm ra.
20Vua Ê-xê-chia và nhà tiên tri Ê-sai, con của A-mốt đã cầu nguyện với trời về điều nầy. 21Sau đó CHÚA sai một thiên sứ xuống giết tất cả các binh sĩ, cấp lãnh đạo, và sĩ quan trong doanh trại của vua A-xy-ri. Cho nên vua nhục nhã trở về xứ mình. Khi ông vào đền thờ của thần mình để bái lạy thì mấy đứa con ông dùng gươm giết ông chết. 22Vậy CHÚA giải cứu Ê-xê-chia và dân cư Giê-ru-sa-lem khỏi tay Xê-na-chê-ríp, vua A-xy-ri, và khỏi các dân khác. CHÚA chăm sóc họ đủ mọi mặt. 23Rất nhiều người mang lễ vật đến cho CHÚA ở Giê-ru-sa-lem và họ cũng mang nhiều lễ vật quí giá biếu Ê-xê-chia, vua Giu-đa. Từ đó về sau tất cả các dân tộc đều kính nể vua Ê-xê-chia.

Ê-xê-chia qua đời

24Lúc đó vua Ê-xê-chia lâm bệnh nặng gần chết. Vua cầu nguyện cùng CHÚA thì Ngài phán cùng vua và cho vua một dấu hiệu. 25Nhưng vua Ê-xê-chia không cảm tạ Thượng Đế về lòng nhân từ Ngài vì vua quá tự phụ. CHÚA nổi giận với vua cùng dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem. 26Nhưng sau đó vua Ê-xê-chia và toàn dân Giê-ru-sa-lem hối hận, không tự phụ nữa cho nên CHÚA không trừng phạt họ trong khi vua Ê-xê-chia còn sống.
27Vua Ê-xê-chia có nhiều của cải và danh tiếng. Vua lập nhiều kho chứa bạc, vàng, đá quí, hương liệu, thuẫn, và các vật quí khác. 28Vua cũng xây các kho chứa ngũ cốc, rượu mới, dầu, và chuồng cho gia súc và ràn cho chiên. 29Vua cũng xây nhiều thị trấn. Ông có rất nhiều chiên và bò vì Thượng Đế ban cho ông nhiều của cải. 30Vua Ê-xê-chia là người chận hồ trên của suối Ghi-hôn để cho nước chảy thẳng đến phía Tây của khu cũ trong Giê-ru-sa-lem. Ê-xê-chia thành công trong mọi việc ông làm.
31Nhưng có lần các nhà lãnh đạo Ba-by-lôn phái các sứ giả đến Ê-xê-chia để hỏi thăm về điềm lạ đã xảy ra trong xứ. Khi họ đến thì Thượng Đế để Ê-xê-chia tự hành động để thử xem những điều có trong lòng ông.
32Lòng yêu mến Thượng Đế của Ê-xê-chia và các việc khác vua làm đều được chép trong khải tượng của nhà tiên tri Ê-sai, con A-mốt. Khải tượng đó được ghi trong sách các vua Giu-đa và Ít-ra-en. 33Ê-xê-chia qua đời và được chôn trên một ngọn đồi nơi có mồ mả của con cháu Đa-vít. Tất cả dân Giu-đa và Giê-ru-sa-lem tỏ lòng tôn kính Ê-xê-chia khi vua qua đời. Rồi Ma-na-xe, con trai ông, lên nối ngôi.