21
1Lòng vua như nước trong tay Thượng Đế,
Tay nghiêng bên nào nước chảy về bên ấy.
2Xét việc làm, tự cho ta phải,
Nhưng Chúa xét lòng dạ ta.
3Chúa muốn ta chính trực, công bằng,
Hơn là đem tế lễ hằng dâng.
4Lòng tự đại, mắt kiêu cường,
Cũng là tội lỗi như phường bất lương.
5Trù liệu chu đáo, no nê thịnh vượng;
Bất cẩn vội vàng nghèo đói đương nhiên.
6Gia tài xây dựng bằng lưỡi dối trá,
Như hơi nước mau tan, như cạm bẫy tử thần.
7Kẻ bất lương chối việc công bằng,
Lòng cường bạo cuốn đùa chúng đi.
8Đường lối người phạm tội là quanh co,
Việc làm người chân thật là ngay thẳng.
9Thà ở nơi góc mái nhà,
Còn hơn ở chung nhà với đàn bà hay sinh sự.
10Kẻ dữ chuyên làm ác,
Dù láng giềng nó chẳng nể kiêng.
11Khi kẻ nhạo báng bị hình phạt, kẻ dại trở thành khôn,
Lúc người khôn được giáo huấn, tri thức người càng tăng.
12Người công chính quan sát nhà kẻ ác,
Tìm hiểu nguyên nhân chúng phải tan tác.
13Bịt tai khi người nghèo khổ kêu ca,
Lúc ta khóc gào, nào có ai nghe?
14Quà biếu âm thầm làm nguôi cơn giận.
Hối lộ kín dấu khiến thịnh nộ tan.
15Công lý đem vui mừng cho người lành,
Nhưng gây khiếp sợ cho kẻ ác.
16Người từ bỏ lương tri,
Sẽ vào nơi âm ti.
17Vui chơi làm cho con nghèo khó,
Rượu chè xa xí không đưa đến giàu có.
18Kẻ ác lãnh tai nạn người lành,
Kẻ bất nghĩa lãnh tai nạn người ngay thẳng.
19Thà ở nơi sa mạc,
Còn hơn ở chung nhà đàn bà rầy rà, nóng nảy.
20Trong tay người khôn, tài sản còn lại,
Kẻ dại hễ có là xài hết ngay.
21Hãy công bằng và nhân từ,
Con sẽ được trường sinh, công lý và danh dự.
22Người khôn tấn công thành trì kẻ mạnh,
Triệt hạ pháo đài phòng thủ đối phương.
23Ai kiểm soát miệng, cầm giữ lưỡi,
Là người giữ mình thoát khỏi rối reng.
24Kẻ nhạo báng vẫn là kiêu căng, xấc xược,
Thái độ lúc nào cũng hợm hĩnh khinh khi.
25,26Kẻ lười chẳng làm việc là tự diệt;
Cả ngày nó chỉ chắt bóp, thèm khát;
Nhưng người ngay lại chia sẻ rộng rãi.
27Của lễ kẻ ác đã là điều đáng ghét,
Nếu có tà tâm thì càng ghê tởm đến đâu?
28Lời chứng dối tự nó triệt tiêu,
Người mắt thấy tai nghe được tòa ghi chiếu.
29Kẻ ác làm cho mặt mày chai đá,
Người ngay làm cho đường lối vững như bàn thạch.
30Chẳng ai chống lại được Thượng Đế,
Dù khôn ngoan trí tuệ, dù thương nghị mưu kế.
31Người sắm ngựa để chuẩn bị chiến tranh,
Nhưng thắng hay bại là do nơi Thượng Đế.
21
1The king’s heart is in the hand of the Lord,
Like the rivers of water;
He turns it wherever He wishes.
2⚓Every way of a man is right in his own eyes,
⚓But the Lord weighs the hearts.
3⚓To do righteousness and justice
Is more acceptable to the Lord than sacrifice.
4⚓A haughty look, a proud heart,
And the plowing of the wicked are sin.
5⚓The plans of the diligent lead surely to plenty,
But those of everyone who is hasty, surely to poverty.
6⚓Getting treasures by a lying tongue
Is the fleeting fantasy of those who seek death.
7The violence of the wicked will destroy them,
Because they refuse to do justice.
8The way of a guilty man is perverse;
But as for the pure, his work is right.
9Better to dwell in a corner of a housetop,
Than in a house shared with ⚓a contentious woman.
10⚓The soul of the wicked desires evil;
His neighbor finds no favor in his eyes.
11When the scoffer is punished, the simple is made wise;
But when the ⚓wise is instructed, he receives knowledge.
12The righteous God wisely considers the house of the wicked,
Overthrowing the wicked for their wickedness.
13⚓Whoever shuts his ears to the cry of the poor
Will also cry himself and not be heard.
14A gift in secret pacifies anger,
And a bribe behind the back, strong wrath.
15It is a joy for the just to do justice,
But destruction will come to the workers of iniquity.
16A man who wanders from the way of understanding
Will rest in the assembly of the ⚓dead.
17He who loves pleasure will be a poor man;
He who loves wine and oil will not be rich.
18The wicked shall be a ransom for the righteous,
And the unfaithful for the upright.
19Better to dwell in the wilderness,
Than with a contentious and angry woman.
20⚓There is desirable treasure,
And oil in the dwelling of the wise,
But a foolish man squanders it.
21⚓He who follows righteousness and mercy
Finds life, righteousness, and honor.
22A ⚓wise man scales the city of the mighty,
And brings down the trusted stronghold.
23⚓Whoever guards his mouth and tongue
Keeps his soul from troubles.
24A proud and haughty man— “Scoffer” is his name;
He acts with arrogant pride.
25The ⚓desire of the lazy man kills him,
For his hands refuse to labor.
26He covets greedily all day long,
But the righteous ⚓gives and does not spare.
27⚓The sacrifice of the wicked is an abomination;
How much more when he brings it with wicked intent!
28A false witness shall perish,
But the man who hears him will speak endlessly.
29A wicked man hardens his face,
But as for the upright, he establishes his way.
30⚓There is no wisdom or understanding
Or counsel against the Lord.
31The horse is prepared for the day of battle,
But ⚓deliverance is of the Lord.