29
Hành trình của Gia-cốp
1Gia-cốp tiếp tục đi đường, cuối cùng đến một xứ ở phương đông.
2Thấy đàng xa có ba bầy cừu đang nằm bên giếng, giữa một cánh đồng, là nơi cừu đến uống nước. Tuy nhiên, trên miệng giếng có một tảng đá lớn đậy lại
3(vì theo lệ thường, phải đợi cho các bầy súc vật họp lại đông đủ, người ta mới lăn tảng đá đi. Khi chúng uống xong, lại đặt tảng đá lên miệng giếng như cũ).
4Gia-cốp đến chào các bác chăn cừu, hỏi họ từ đâu đến đây. Họ đáp: "Từ Pha-đan A-ram."
5Gia-cốp hỏi: "Các bác có biết ông La- ban, cháu cụ Na-cơ không?" Họ đáp: "Biết chứ!"
6Gia-cốp tiếp: "Ông ấy mạnh giỏi không?" Đáp: "Ông ta vẫn khỏe mạnh. Kìa, cô Ra-chên, con ổng đang dẫn bầy cừu đến kia kìa!"
7Gia-cốp gợi ý: "Trời hãy còn sớm, chưa đến giờ tập họp các bầy gia súc để đem về, sao các bác không cho chúng uống nước rồi thả chúng đi ăn trở lại?"
8Họ đáp: "Theo lệ, phải đợi các bầy súc vật tề tựu đông đủ mới lăn tảng đá đi, cho chúng uống nước, không xé lẻ được!"
9Lúc ấy Ra-chên đã dẫn bầy cừu của cha đến giếng vì cô cũng là người chăn.
10Gia-cốp ý thức rằng Ra-chên là em cô cậu với mình và bầy cừu này cũng của cậu mình, nên Gia- cốp một mình đến lăn tảng đá trên miệng giếng rồi múc nước cho bầy cừu của cậu mình uống.
11Gia-cốp hôn Ra-chên rồi khóc oà lên,
12và cho nàng biết mình là bà con, là cháu gọi La-ban bằng cậu ruột. Ra-chên nghe xong, vội vã chạy về báo tin cho cha.
13La-ban được tin Gia-cốp, cháu mình đã đến, liền chạy ra đón tiếp, ôm chầm lấy Gia-cốp mà hôn, rồi đưa về nhà. Gia-cốp báo cáo mọi diễn biến cho La-ban.
14La-ban đáp: "Cháu đúng là cốt nhục của cậu!" Gia- cốp ở chơi nhà cậu một tháng và giúp việc cho cậu.
Gia-cốp cưới Lê-a và Ra-chên
15Một hôm, La-ban bảo Gia-cốp: "Không lẽ vì tình bà con ruột thịt mà cháu làm việc không công sao? Cháu muốn cậu trả lương bao nhiêu?"
16,17La-ban có hai con gái, cô chị tên Lê-a, có cặp mắt cận thị,⚓ còn cô em, tên Ra-chên, có một thân hình cân đối, dung nhan tuyệt đẹp.
18Gia-cốp yêu Ra¬-chên nên đề nghị với cậu: "Cháu xin giúp việc cậu 7 năm nếu cậu gả cho cháu cô Ra- chên, con gái út của cậu!"
19La-ban chấp thuận ngay: "Thà cậu gả nó cho cháu, còn hơn gả cho người ngoài!"
20Vậy, Gia-cốp phục dịch cậu suốt 7 năm để được cưới Ra-chên. Nhưng vì yêu say đắm, nên Gia-cốp coi 7 năm đằng đẵng chỉ bằng đôi ba ngày.
21Hết 7 năm, Gia-cốp nhắc La-ban: "Cháu đã giữ đúng lời cam kết, xin cậu cho cháu làm lễ cưới!"
22La-ban bèn đặt tiệc lớn, mời tất cả những người trong cộng đồng đến dự lễ cưới xin.
23Nhưng đêm ấy, La-ban đánh tráo Lê-a thay cho Ra-chên. Trong đêm tối, Gia- cốp không nhận ra, bèn ngủ với Lê-a.
24(La¬-ban cũng cho nữ tỳ Xinh-ba theo hầu Lê-a).
25Sáng hôm sau, Gia-cốp thức dậy mới biết sự thật, thì đã muộn!Gia-cốp nổi giận, trách La-ban: "Sao cậu gạt cháu chi vậy? Cháu phục dịch cậu suốt 7 năm tròn chỉ vì Ra-chên. Sao cậu lật lọng thế?"
26La-ban giả lã: "Phong tục đây là thế! Không được gả em trước chị sau.
27Cháu cứ đợi qua tuần trăng mật với Lê-a, cậu sẽ gả luôn Ra-chên cho, với điều kiện cháu giúp việc thêm cho cậu 7 năm nữa!"
28Gia-cốp đồng ý. Sau tuần ấy, La-ban gả luôn Ra-chên cho Gia-cốp,
29và cho cô nữ tỳ Bi-la theo hầu Ra-chên.
30Gia-cốp làm lễ hợp cẩn với Ra-chên và yêu Ra-chên hơn Lê-a. Đúng theo giao kèo, Gia-cốp phục dịch La-ban thêm 7 năm nữa.
Con cái của Gia-cốp và Lê-a
31Chúa thấy Lê-a bị ghét, bèn cho nàng sinh sản; còn Ra-chên phải son sẻ.
32Lê-a thụ thai, sinh con trai đầu lòng, đặt tên là Ru-bên⚓ và giải thích: "Thượng Đế đã lưu ý nỗi khó khăn của tôi; bây giờ, chồng tôi sẽ yêu tôi."
33Lê-a thụ thai nữa, sinh con trai thứ nhì, đặt tên là Si-mê-ôn⚓ và giải thích: "Thượng Đế đã nghe rằng tôi bị ghét bỏ, nên ban nó cho tôi."
34Lê-a thụ thai lần thứ ba, sinh con trai và đặt tên Lê-vi⚓ rồi giải thích: "Bây giờ chồng tôi sẽ khắng khít với tôi, vì tôi sinh được 3 con trai cho người!"
35Lần thứ tư, Lê-a thụ thai, sinh con trai và đặt tên Giu-đa,⚓ rồi giải thích: "Bây giờ, tôi ca ngợi Chúa Hằng Hữu!" Sau đó, nàng thôi sinh nở một thời gian.
29
Yaakopv Mingh Taux Laa^mbaan Nyei Biauv
1Yaakopv aengx gan jienv jauv mingh taux dong bung mienh nyei deic-bung.
2Yiem wuov ninh buatc norm wuom-kuotv yiem lomc-huaang gu'nyuoz. Maaih buo guanh ba'gi yungh bueix jienv wuom-kuotv ga'hlen weic zuqc goux yungh nyei mienh zaangh naaiv norm wuom-kuotv nyei wuom bun yungh hopv. Buang jienv wuom-kuotv wuov kuaaiv la'bieiv yaac hlo nyei.
3Zuov guanh guanh ba'gi yungh taux nzoih, mangc yungh nyei mienh ziouc nzien nqoi la'bieiv, zaangh wuom daaih bun yungh hopv. Hopv liuz, ninh mbuo aengx zorqv wuov kuaaiv la'bieiv gomv jienv wuom-kuotv.
4Yaakopv naaic gaax goux yungh nyei mienh, “Gorx-youz aac, meih mbuo yiem haaix daaih?”
Ninh mbuo dau, “Yie mbuo yiem Haalaan Zingh daaih.”
5Ninh aengx naaic gaax, “Meih mbuo hiuv duqv Naa^ho nyei fun, Laa^mbaan, nyei fai?”
Ninh mbuo dau, “Hiuv nyei oc.”
6Yaakopv aengx naaic gaax, “Ninh longx nyei saah?”
Ninh mbuo dau, “Ninh longx nyei. Wuov ni! Ninh nyei sieqv, Laasen, dorh jienv Laa^mbaan nyei ba'gi yungh daaih aqv loh!”
7Yaakopv naaic gaax ninh mbuo, “Ih zanc mba'hnoi corc hlang nyei. Maiv gaengh taux ziangh hoc horngh yungh nzuonx. Meih mbuo weic haaix diuc maiv zaangh wuom bun ba'gi yungh hopv aengx bungx ninh mbuo mingh nyanc miev?”
8Ninh mbuo dau, “Yie mbuo maiv haih hnangv naaic zoux. Yie mbuo oix zuqc zuov guanh guanh ba'gi yungh daaih nzoih cingx nzien nqoi la'bieiv zaangh wuom bun yungh hopv.”
9Yaakopv caux naaiv deix mienh corc gorngv jienv waac wuov zanc, Laasen yaac horngh jienv ninh nyei die nyei ba'gi yungh taux daaih, weic zuqc ninh goux naaiv deix yungh.
10Yaakopv buatc ninh nyei maa nyei gorx, Laa^mbaan, nyei sieqv, Laasen, horngh jienv Laa^mbaan nyei ba'gi yungh, ninh ziouc mingh wuov wuom-kuotv nzien nqoi la'bieiv zaangh wuom bun ninh nyei domh nauz nyei yungh hopv.
11Zaangh liuz wuom, Yaakopv zom Laasen nyei hmien, a'hneiv gau, siangx nyiemv nyei.
12Ninh yaac mbuox Laasen, “Yie zoux meih nyei die nyei cien-ceqv, se zoux Le^mbe^kaa nyei dorn.” Laasen ziouc tiux nzuonx mingh mbuox ninh nyei die.
13Laa^mbaan yietv haiz gorngv ninh nyei muoc nyei dorn, Yaakopv, daaih, ninh ziouc tiux jienv mingh zipv, qam jienv zom, yaac dorh jienv nzuonx biauv mi'aqv. Yaakopv gorngv nzengc ninh nyei jauv-louc bun Laa^mbaan muangx.
14Laa^mbaan ziouc gorngv, “Meih za'gengh caux yie juangc nziaamv-fei nyei mienh.” Yaakopv caux Laa^mbaan yiem yietc hlaax nyieqc.
Yaakopv Tengx Laa^mbaan Zoux Laangh
15Laa^mbaan gorngv mbuox Yaakopv, “Meih maiv dungx hnamv laaix zoux cien-ceqv muoz-doic oix zuqc baeqc baeqc tengx yie zoux gong. Meih oix longc gong-zinh mbu'ziex gunv mbuox yie.”
16Laa^mbaan maaih i dauh sieqv. Sieqv-hlo heuc Le^aa. Sieqv-faix heuc Laasen.
17Le^aa nyei m'zing maiv nangc njang.⚓ Laasen aeqv, ziangh duqv longx, ziangh duqv nzueic.
18Yaakopv hnamv haic Laasen ziouc gorngv mbuox Laa^mbaan, “Se gorngv domh nauz laengz bun meih nyei sieqv-faix, Laasen, yie nor, yie laengz tengx meih zoux siec hnyangx gong.”
19Laa^mbaan gorngv, “Bungx bun meih se gauh longx bungx bun ganh dauh. Hnangv naaic, gunv caux yie yiem aqv.”
20Yaakopv tengx ninh nyei domh nauz zoux siec hnyangx gong weic bietv Laasen. Ninh hnamv haic Laasen ziouc haiz hnangv i ziex hnoi hnangv.
21Yaakopv gorngv mbuox Laa^mbaan, “Ziangh hoc buangv aqv. Tov bun yie nyei auv yie, weic bun yie duqv bieqc mingh caux ninh bueix.”
22Laa^mbaan ziouc mbenc cing-jaa-hnaangx, cingv wuov norm dorngx nyei zuangx mienh daaih.
23Mv baac wuov muonz Laa^mbaan fungx ninh nyei sieqv, Le^aa, mingh bun Yaakopv. Yaakopv yaac caux ninh bueix.
24(Laa^mbaan aengx bun dauh ninh nyei nouh beiz, mbuox heuc Sinx^baa, zoux Le^aa nyei nouh beiz.)
25Taux lungh njang, Yaakopv zieqv duqv se Le^aa, ziouc mingh doix Laa^mbaan gorngv, “Meih weic haaix diuc hnangv naaiv nor zoux bun yie? Yie tengx meih zoux gong bietv Laasen maiv zeiz? Meih weic haaix diuc pienx yie?”
26Laa^mbaan dau, “Ziux yie mbuo yiem naaiv, maiv maaih leiz bun sieqv-faix dorng jaa ndaangc sieqv-hlo.
27Meih oix zuqc zuov naaiv norm siec hnoi nyei yinh jiex liuz, yie aengx bun sieqv-faix meih longc. Mv baac meih oix zuqc aengx tengx yie zoux siec hnyangx laangh.”
28Yaakopv yaac laengz aqv. Zuov naaiv norm cing-jaa-yinh nyei siec hnoi jiex liuz, Laa^mbaan bun ninh nyei sieqv-faix Yaakopv zoux auv.
29(Laa^mbaan aengx bun dauh ninh nyei nouh beiz, mbuox heuc Mbin^haa, zoux Laasen nyei nouh beiz.)
30Yaakopv ziouc duqv longc Laasen zoux auv yaac hnamv Laasen gauh camv Le^aa. Ninh aengx tengx Laa^mbaan zoux siec hnyangx laangh.
Yaakopv Nyei Fu'jueiv
31Ziouv buatc Yaakopv maiv hnamv Le^aa ziouc bun ninh haih maaih gu'nguaaz. Laasen aeqv, maiv haih maaih.
32Le^aa ziouc maaih jienv sin, yungz duqv dauh dorn. Ninh gorngv, “Se weic zuqc Ziouv buatc yie nyei kouv naanc. Ih zanc nziex yie nyei nqox oix hnamv yie mv bei?” Ninh ziouc cuotv wuov dauh dorn nyei mbuox heuc Lu^mben.⚓
33Le^aa aengx maaih jienv sin, yungz duqv dauh dorn. Ninh gorngv, “Ziouv bun yie aengx duqv naaiv dauh dorn weic zuqc ninh muangx haiz yie nyei nqox maiv hnamv yie.” Le^aa ziouc cuotv naaiv dauh dorn nyei mbuox heuc Si^me^on.⚓
34Le^aa aengx maaih nzunc sin, aengx yungz duqv dauh dorn. Ninh gorngv, “Yie yungz duqv buo dauh dorn. Yie nyei nqox za'gengh! oix hnamv yie.” Ninh aengx tengx wuov dauh dorn cuotv mbuox heuc Lewi.⚓
35Ninh aengx maaih jienv sin, aengx yungz duqv dauh dorn. Ninh gorngv, “Naaiv nzunc yie oix ceng Ziouv. ” Ninh cuotv mbuox heuc Yu^ndaa.⚓ Ninh duqv liuz naaiv dauh dorn ziouc maiv yungz aqv.