28
A-cha thờ thần tượng
1A-cha được hai mươi tuổi khi lên ngôi, và trị vì mười sáu năm tại Giê-ru-sa-lem. Vua không làm điều thiện như Đa-vít tổ phụ mình,
2nhưng bắt chước các vua Y-sơ-ra-ên đúc tượng Ba-anh để thờ lạy,
3dâng hương cho tà thần trong trũng 'Con trai Hi-nôn' và thiêu sống các con trai mình để tế thần, giống như thói tục ghê tởm của các dân tộc mà Chúa Hằng Hữu đã trục xuất trước mắt dân Y-sơ-ra-ên ngày trước.
4Vua cũng dâng hương và sinh tế tại các miếu trên các đỉnh đồi và dưới gốc cây xanh.
5Vì thế, Thượng Đế Hằng Hữu bỏ mặc A-cha cho quân đội Sy-ri đánh bại, bắt đi rất nhiều tù binh và thường dân, giải qua Đa-mách, kinh đô nước Sy-ri. Chúa cũng phó A-cha vào tay Phê-ca vua Y-sơ-ra-ên, khiến A-cha thất trận nặng nề,
6trong một ngày có đến 120.000 quân sĩ của A-cha tử trận (dù họ đều là dũng sĩ). Lý do chỉ vì dân chúng đã lìa bỏ Thượng Đế Hằng Hữu của tổ phụ họ.
7Tướng Y-sơ-ra-ên là Xiếc-ri (người Ép-ra-im) giết được hoàng tử Ma-a-xê-gia, tể tướng Ên-ca-na và thượng thư A-ri-kham quản đốc hoàng cung.
8Quân đội Y-sơ-ra-ên còn bắt đi 200.000 người Giu-đa, kể cả đàn bà, trẻ con và cướp rất nhiều của cải, đem về Sa-ma-ri, kinh đô Y-sơ-ra-ên.
Tiên tri Ô-đết
9Khi quân đội Y-sơ-ra-ên kéo về đến Sa-ma-ri, Ô-đết, một nhà tiên tri của Chúa Hằng Hữu, ra đón và cảnh cáo: "Kìa, Thượng Đế Hằng Hữu của tổ phụ các ngươi đã nổi giận cùng dân Giu-đa, nên Ngài đã phó họ vào tay các ngươi. Trong cơn giận quá độ, các ngươi đã tàn sát họ đến nỗi tiếng kêu van thấu trời!
10Thế mà các ngươi còn định bắt người Giu-đa và dân Giê-ru-sa-lem làm nô lệ sao? Chính các ngươi lại không phạm tội cùng Thượng Đế Hằng Hữu các ngươi hay sao?
11Vậy bây giờ, hãy nghe lời ta mà phóng thích tất cả các tù nhân đó, là đồng bào chúng ta, vì Chúa Hằng Hữu đã nổi cơn phẫn nộ vì việc ác của các ngươi!"
12Lúc ấy, cũng có bốn nhà lãnh đạo người Ép-ra-im đồng tâm chống đối đạo binh tàn ác đó. Đó là A-xa-ria (con Giê-ha-nan), Bê-rê-kia (con Mê-si-lê-mốt), Ê-xê-chia (con Sa-lum) và A-ma-sa (con Hát-lai).
13Họ ra lệnh: "Đừng đem tù nhân vào đây! Vì các ngươi định làm việc ác, gây cho dân tộc chúng ta phạm tội với Chúa, cộng thêm vào số tội ác đã quá nhiều của chúng ta, chọc Chúa nổi giận cùng dân ta!"
14Quân sĩ liền phóng thích các tù nhân và bỏ lại các của cải họ đã cướp giật - trước mặt các nhà lãnh đạo và nhân dân.
15Bốn nhà lãnh đạo ấy liền đứng dậy, dẫn các tù nhân ra lấy áo quần trong đống đồ cướp giật, mặc lại cho những kẻ trần truồng, mang giày vào chân họ, đãi các tù nhân ăn uống, xức dầu các vết thương, cho những người yếu đuối cỡi lừa rồi đưa họ về nước đến tận Giê-ri-cô (thành cây chà là.) Sau đó các nhà lãnh đạo Y-sơ-ra-ên mới quay về Sa-ma-ri.
A-cha cầu cứu vua A-si-ri
16Lúc ấy, vua A-cha sai sứ thần cầu cứu với vua A-si-ri,
17vì quân Ê-đôm lại xâm lăng đất Giu-đa và bắt một số dân đem về nước.
18Quân đội Phi-li-tin cũng tràn ngập các thành phố miền đồng bằng và nam bộ Giu-đa, chiếm đóng Bết-sê-mết, A-gia-long, Ghê-đê-rốt, Sô-cô và vùng phụ cận, Ghim-xô và vùng phụ cận rồi cho dân Phi-li-tin đến định cư tại các nơi đó.
19Vì tội ác của chính A-cha, và vì A-cha xúi giục nhân dân sống phóng đãng và phạm tội nặng nề, nghịch với Chúa nên Ngài hạ nhục dân Giu-đa.
20Nghe A-cha cầu cứu, Tiếc-lát Phi-nê-se, vua A-si-ri đã chẳng thương tình, lại còn đến áp bức thêm nữa.
21A-cha thấy thế, lại thu góp các bảo vật trong Đền thờ Chúa, trong cung điện, và trong nhà các cấp lãnh đạo, làm lễ vật cống hiến cho vua A-si-ri, nhưng vua này cũng chẳng chịu tiếp cứu.
A-cha qua đời
22Trong cảnh hoạn nạn, vua A-cha lại càng phạm tội thêm,
23cúng tế các tà thần của dân Sy-ri ở Đa-mách, là những kẻ đã chiến thắng vua. Vua lập luận rằng: "Các thần ấy phù hộ vua Sy-ri nên một khi được ta cúng tế, các thần ấy cũng sẽ phù hộ ta!" Tuy nhiên, chính vì các tà thần ấy mà cả vua lẫn dân Y-sơ-ra-ên đều vấp ngã, thất bại.
24A-cha lại còn thu nhặt các khí cụ thờ phượng trong Đền thờ Chân Thần, đập nát ra và đóng cửa Đền thờ, rồi đi lập những bàn thờ cho các tà thần khắp các góc đường thủ đô.
25Trong mỗi thành phố Giu-đa, vua cũng xây các đài cao để dâng hương cho các tà thần, và chọc giận Thượng Đế Hằng Hữu của tổ phụ mình.
26Các chi tiết khác về cuộc đời và hoạt động của vua A-cha đều đã ghi vào lịch sử các vua Giu-đa và Y-sơ-ra-ên.
27A-cha qua đời và được an táng tại Giê-ru-sa-lem, nhưng ở ngoài khu lăng tẩm các vua. Thái tử Ê-xê-chia lên ngôi trị vì.
28
Aha ua vajntxwv kav Yuda
(2Vntx. 16:1-20)
5Vim li no Yawmsaub uas yog nws tus Vajtswv thiaj muab nws cob rau hauv cov Alas tus vajntxwv txhais tes, uas ntaus yeej Aha thiab ntes tau cov pejxeem coob coob coj mus rau hauv lub nroog Damaxaka. Thiab Aha raug muab cob rau hauv cov Yixayee tus vajntxwv txhais tes, uas kov yeej nws thiab tua neeg coob heev.
6Pekha uas yog Lemaliya tus tub tua cov Yuda tuag 120,000 leej rau tib hnub, puavleej yog cov uas siab loj siab tuab, vim yog lawv twb tso Yawmsaub uas yog lawv tej poj koob yawm txwv tus Vajtswv tseg lawm.
7Xikhi uas yog neeg Efa‑i muaj zog heev muab vajntxwv tus tub Ma‑axeya thiab Alikhas uas yog tus saib xyuas vajntxwv lub tsev thiab Eekhana uas yog vajntxwv tus tim xyoob tua pov tseg.
8Cov Yixayee ntes lawv cov kwvtij 200,000 leej, muaj pojniam muaj tub muaj ntxhais, thiab lws tau qhov txhia chaw ntau coj los rau hauv lub nroog Xamali.
9Muaj ib tug xibhwb cev Yawmsaub lus nyob ntawd hu ua Aude. Nws txawm tuaj ntsib cov tub rog uas rov los rau hauv Xamali thiab hais rau lawv tias, “Saib maj, Yawmsaub uas yog nej tej poj koob yawm txwv tus Vajtswv chim rau cov Yuda, nws thiaj muab lawv cob rau hauv nej txhais tes, tiamsis qhov uas nej muab lawv tua ua npau taws vog twb nrov mus txog saum ntuj lawm.
10Thiab nimno nej tseem yuav quab yuam cov Yuda thiab cov Yeluxalees tsis hais pojniam txivneej kom ua nej qhev. Nej tsis ua txhaum muaj txim rau Yawmsaub uas yog nej tus Vajtswv lov?
11Nimno cia li mloog kuv hais. Cia li xa nej cov kwvtij uas nej ntes tau no rov qab mus, rau qhov Yawmsaub txojkev npau taws nyob rawv saum nej lawm.”
12Muaj qee leej uas ua thawj hauv cov Efa‑i, yog Yauhanas tus tub Axaliya thiab Mesilemau tus tub Npelekhiya, thiab Salu tus tub Yehikhiya, thiab Halai tus tub Amaxa, mas lawv sawv tav cov uas mus ua rog los,
13thiab hais rau lawv tias, “Nej tsis txhob coj cov uas nej ntes tau, los rau hauv no, rau qhov nej yuav coj lub txim uas ua txhaum rau Yawmsaub los raug peb, tsav rau lub txim thiab tej kev txhaum uas nimno peb twb muaj lawm. Rau qhov peb lub txim kuj loj kawg lawm, thiab Yawmsaub txojkev npau taws heev twb muaj rau cov Yixayee lawm.”
14Yog li ntawd cov tub rog thiaj li tso cov neeg uas ntes tau thiab tej qhov txhia chaw uas lws tau los ntawd tseg rau ntawm cov thawj thiab cov pejxeem sawvdaws xubntiag.
15Mas cov txivneej uas twb hais npe lawd, txawm sawv pes tsees muab tej ris tsho uas lws tau los ntawd cev rau txhua tus uas lawv ntes los es tsis muaj ris tsho hnav. Lawv muab ua rau cov ntawd hnav thiab muab khau rau lawv rau thiab npaj zaub mov thiab dej haus rau lawv thiab muab roj pleev lawv tej mob. Thiab muab cov uas tsis muaj zog caij nees luav xa lawv rov mus cuag lawv cov kwvtij hauv lub moos Yelikhau, uas yog lub moos toov laj. Ces lawv li rov qab los rau ntawm lub nroog Xamali.
16Thaum ntawd vajntxwv Aha txib neeg mus thov Axilia tus vajntxwv pab nws,
17rau qhov cov Edoo rov txeem tuaj rau hauv lub tebchaws dua ib zaug thiab kov yeej cov Yuda thiab ntes ib txhia coj mus lawm.
18Cov Filixatee kuj txeem mus ua rog rau tej moos ntawm tej pov roob Sefela thiab hauv Neke hauv Yuda tebchaws, thiab txeeb tau lub moos Npeseme, Aiyaloo thiab Kedelau, thiab txeeb tau lub moos Xaukhau, Thinaj thiab Kixau thiab tej zej zog ib ncig tej moos ntawd. Thiab lawv los nyob rau hauv.
19Yawmsaub ua rau cov Yuda poob qes vim yog tim Aha uas yog Yuda⚓ tus vajntxwv, vim yog Aha rhuav tej kevcai hauv Yuda thiab tsis muab lub siab xib rau Yawmsaub.
20Axilia tus vajntxwv Thikapinexaw txawm tuaj tawm tsam nws thiab ua rau Aha raug txom nyem tsis yog tuaj txhawb nws lub zog.
21Rau qhov Aha muab tej qhov txhia chaw hauv Yawmsaub lub tuam tsev thiab hauv vajntxwv tsev thiab hauv cov thawj tej tsev, them se rau Axilia tus vajntxwv. Qhov uas nws ua li ntawd tsis pab nws kiag li.
22Thaum tus vajntxwv Aha no raug kev txom nyem ntawd nws yimhuab fav xeeb rau Yawmsaub.
23Nws tua tsiaj xyeem rau lub nroog Damaxaka tej dab uas ua rau nws swb, thiab hais tias, “Vim cov Alas tej vajntxwv li dab tau pab lawv lawm, kuv yuav tua tsiaj xyeem rau tej dab ntawd kom pab kuv thiab.” Tiamsis tej dab ntawd ua rau nws thiab cov Yixayee sawvdaws puam tsuaj xwb.
24Thiab Aha sau zog tej twj siv hauv Vajtswv lub tuam tsev thiab muab txiav ua tej dwb daim, thiab muab Vajtswv lub tuam tsev tej qhov rooj kaw cia thiab nws ua tej thaj xyeem dab rau nws siv rau txhua qhov hauv lub nroog Yeluxalees.
25Nws ua tej chaw siab rau hauv Yuda txhua lub moos hlawv tsiaj xyeem rau luag tej dab, zes ua rau Yawmsaub uas yog nws tej poj koob yawm txwv tus Vajtswv chim.
26Lwm yam haujlwm uas Aha ua thiab nws lub neej huvsi txij thaum pib mus txog thaum kawg twb muab sau cia rau hauv phau ntawv uas hais txog Yuda thiab Yixayee tej vajntxwv.
27Aha tuag mus nrog nws tej poj koob yawm txwv nyob, mas lawv muab nws log rau hauv lub nroog Yeluxalees, rau qhov lawv tsis muab log rau hauv tej qhov ntxa uas log Yixayee tej vajntxwv. Nws tus tub Hexekhiya sawv nws chaw ua vajntxwv kav.