12
1Tus uas nyiam tej lus qhuab qhia
kuj yog nyiam kev txawj ntse,
tus uas ntxub tej lus qhuab ntuas
yog tus ruam.
2Yawmsaub txaus siab rau tus neeg zoo,
tiamsis tus uas ntaus tswvyim phem
mas Yawmsaub yuav rau txim.
3Txojkev limhiam ua tsis tau
rau neeg nyob ruaj nreeg,
tiamsis cov uas ncaj ncees
yuav cog cag tob dob tsis tau li.
4Pojniam zoo
mas yog tus txiv lub mom kub,
tiamsis tus pojniam rhuav plhu
zoo yam li tus kab mob
uas ua rau nws txiv tej pob txha lwj.
5Tus neeg ncaj ncees tej kev xav kuj ncaj,
tiamsis tus neeg limhiam tej lus taw qhia
yog lus ntxeev ntxias.
6Tus neeg limhiam tej lus nyas nrhw
ua kom los ntshav,
tiamsis tus uas ncaj ncees lub qhov ncauj
pab neeg dim.
7Tus neeg limhiam raug rhuav tshem
ploj tag lawm,
tiamsis tus neeg ncaj ncees lub tsev
yuav nyob ruaj.
8Neeg yuav raug luag qhuas
npaum li uas nws muaj tab fab,
tiamsis tus neeg siab nkhaus
yuav raug luag saib tsis taus.
9Tus uas luag saib tsis taus
los tseem muaj tub qhe,
kuj zoo dua tus uas tsab ua loj
tiamsis tsis muaj noj.
10Tus neeg ncaj ncees
yeej hlub nws cov tsiaj txhu,
tiamsis tus neeg limhiam kev khuvleej
yog ua nyaum heev.
11Tus neeg uas laij teb
yuav muaj mov noj ntau,
tiamsis tus uas ua tej haujlwm tsis muaj qabhau
yeej yog tsis thoob tsib.
12Tus neeg limhiam ntshaw
tej uas ua phem es tau los,
tiamsis tus neeg ncaj ncees
yuav cog cag ruaj khov.
13Tus neeg phem rov mag tej lus txhaum
uas nws daim tawv ncauj hais,
tiamsis tus neeg ncaj ncees
khiav dim tej kev ceeblaj.
14Tej lus uas yus hais
ua rau yus tau tej yam zoo tsau npo,
thiab tej haujlwm uas yus txhais tes ua
rov los pauj rau yus.
15Tus neeg ruam pom tias
nws txojkev raug cai lawm,
tiamsis tus uas txawj ntse
mloog tej lus taw qhia.
16Yuav paub tus neeg ruam
kev chim siab tamsid,
tiamsis tus neeg ntse mas tsis quav ntsej
qhov uas luag saib tsis taus nws.
17Tus uas hais tseeb nws ua timkhawv ncaj,
tiamsis tus cuav timkhawv
mas hais lus dag ntxias.
18Tus neeg ncauj sai tej lus
mas zoo yam nkaus li rab ntaj chob,
tiamsis tus neeg ntse tus nplaig
yog tshuaj kho zoo.
19Daim tawv ncauj uas hais tseeb
yuav nyob ib txhis,
tus nplaig txawj dag
nyob ib ntsais muag xwb.
20Txojkev dag ntxias nyob hauv cov neeg
uas ntaus tswvyim ua phem lub siab,
tiamsis cov uas npaj kom
sawvdaws nyob sib hum tau siab xyiv fab.
21Tsis muaj vij sub vij sw dabtsi
poob rau saum cov neeg ncaj ncees,
tiamsis cov neeg limhiam
tsuas saws tej kev ceeblaj pov khawv nkaus xwb.
22Yawmsaub ntxub
daim tawv ncauj txawj dag kawg li,
tiamsis cov uas xyaum ua ncaj
ua rau nws zoo siab.
23Tus uas paub tab
yeej muab nws kev txawj ntse npog cia,
tiamsis tus uas ruam
tshaj tawm nws txojkev ruam.
24Txhais tes nquag yuav tau kav,
tiamsis tus tub nkeeg yuav
raug muab quab yuam ua haujlwm.
25Kev ntxhov siab ua rau neeg poob siab,
tiamsis lo lus zoo ua rau nws xyiv fab.
26Tus neeg ncaj ncees tig ntawm txojkev phem,⚓
tiamsis cov neeg limhiam txojkev
coj lawv mus yuam kev.
27Tus tub nkeeg yuav cev tes
muab tsis tau los noj,⚓
tiamsis tus neeg nquag
yuav tau tej nyiaj txiag uas muaj nqes.
28Txojkev ncaj ncees yog txojkev tau txojsia,
tiamsis txojkev txhaum coj mus txog qhov tuag.⚓
12
1Ai yêu học vấn sẽ yêu sự sửa dạy,
còn kẻ ghét sự sửa dạy là dại dột.
2Người chân chính nhận được ân lành từ Chúa,
nhưng Ngài trừng phạt kẻ mưu đồ việc ác.
3Làm ác không mang lại an ninh,
còn nền tảng của người đạo đức sẽ không bị lay chuyển.
4Vợ đảm đang như mão triều cho chồng mình,
nhưng vợ gây sỉ nhục giống như bệnh xương cốt.
5Những dự định của người chân chính đều phải lẽ,
còn lời khuyên của kẻ ác sẽ phỉnh gạt con.
6Lời nói của kẻ ác như cuộc phục kích đẫm máu,
nhưng lời nói của người công chính sẽ cứu mình.
7Kẻ ác bị diệt khỏi đất,
nhưng gia đình người nhân đức sẽ vững chắc.
8Người biết lẽ phải sẽ được ca tụng,
còn người lươn lẹo sẽ bị khinh khi.
9Làm người tầm thường mà có kẻ hầu,
còn hơn giả vờ quan trọng mà không có thức ăn.
10Người nhân đức chăm sóc gia súc mình,
nhưng hành vi nhân từ của kẻ ác vẫn mang dấu hiệu độc ác⚓.
11Ai cày bừa nơi đất mình sẽ dư ăn,
còn kẻ chạy theo ảo vọng là dại dột.
12Kẻ ác thèm muốn điều kẻ ác chiếm đoạt,
nhưng người nhân đức mọc rễ sâu và mang kết quả nhiều⚓.
13Kẻ ác bị sập bẫy trong lời ác mình,
nhưng người nhân đức thoát khỏi chuyện lôi thôi.
14Nhờ lời nói mình mà được hưởng phúc,
cũng nhờ công khó mình mà được lợi ích.
15Kẻ dại tưởng mình làm đúng,
nhưng người khôn nghe lời khuyên dạy.
16Kẻ dại tỏ dấu hiệu giận dữ,
nhưng người khôn bỏ qua điều sỉ nhục.
17Nhân chứng lương thiện khai sự thật,
còn nhân chứng bất lương bịa đặt điều dối trá.
18Lời nói xấu đâm buốt như gươm,
nhưng lời khôn ngoan khiến vết thương lành.
19Lưỡi chân thật sẽ còn mãi,
nhưng lưỡi dối trá chỉ tồn tại trong chốc lát.
20Những kẻ âm mưu điều ác đầy dẫy dối trá,
nhưng người tính chuyện hoà bình tràn ngập vui mừng.
21Người nhân đức không gặp tổn hại gì,
còn đời kẻ ác đầy dẫy khốn khó.
22Chúa ghét những kẻ nói dối,
nhưng Ngài thích những người thật thà.
23Người khôn khéo giữ điều mình biết trong lòng,
còn kẻ ngu dại phơi bày sự ngu dại mình.
24Người siêng năng sẽ giữ vai trò lãnh đạo,
còn kẻ lười biếng sẽ phải làm tôi tớ.
25Sự lo lắng là gánh nặng cho tinh thần,
nhưng lời nói êm dịu khiến lòng phấn khởi.
26Người chân chính giúp ý hay cho bạn hữu,
còn kẻ ác dẫn người khác đi lầm lạc⚓.
27Kẻ biếng nhác không nướng thịt mình đã săn được⚓,
nhưng ai chăm chỉ sẽ được giàu sang.
28Làm điều phải dẫn đến sự sống,
ai đi theo đường đó sẽ không gặp sự chết⚓.