47
1Yauxej mus cuag Falau thiab hais tias, “Kuv txiv thiab kuv cov kwvtij thiab lawv tej yaj tej tshis tej nyuj thiab lawv tej cuab txhiaj cuab tam huvsi los ntawm Khana‑as tebchaws los. Nimno lawv nyob hauv Kausee.”
2Yauxej xaiv cov kwvtij tsib leeg coj mus cuag Falau.
3Falau nug Yauxej cov kwvtij tias, “Nej ib txwm ua haujlwm dabtsi?” Lawv hais rau Falau tias, “Peb uas yog koj cov tub qhe yog neeg yug yaj yug tshis ib yam li peb tej poj koob yawm txwv.”
4Lawv hais rau Falau tias, “Peb los nyob ib ntus hauv lub tebchaws no los vim yog Khana‑as tebchaws tshaib nqhis heev tsis muaj tshav zaub rau peb yug tsiaj. Nimno thov koj cia peb uas yog koj cov tub qhe nyob hauv Kausee lauj.”
5Falau thiaj hais rau Yauxej tias, “Koj txiv thiab koj cov kwvtij los txog koj lawm.
6Lub tebchaws Iyi nyob ntawm koj xubntiag, cia koj txiv thiab koj cov kwvtij nyob ruaj rau thaj teb uas zoo kawg nkaus, cia lawv nyob hauv Kausee. Yog koj paub koj cov kwvtij tus twg muaj peevxwm, mas tsa tus ntawd saib xyuas kuv tej tsiaj txhu thiab.”
7Yauxej coj nws txiv Yakhauj mus cuag Falau, Yakhauj kuj foom koob hmoov rau Falau.
8Falau hais rau Yakhauj tias, “Koj hnub nyoog muaj pes tsawg xyoo lawm?”
9Yakhauj teb Falau tias, “Kuv ua neej nyob tsis ruaj chaw hauv lub ntiajteb no tau ib puas peb caug xyoo, kuv txojsia tsis ntev thiab txom txom nyem li, tsis ntev li kuv tej poj koob yawm txwv txojsia uas lawv ua neej nyob tsis ruaj chaw hauv lub ntiajteb no.”
10Yakhauj foom koob hmoov rau Falau tag ces thiaj tawm ntawm Falau lub xubntiag mus lawm.
11Yauxej txawm tu chaw rau nws txiv thiab nws cov kwvtij nyob, thiab muab tej teb uas zoo kawg nkaus hauv Iyi tebchaws ntawm lub moos Lamexe ua lawv tug raws li Falau hais.
12Yauxej muab zaub mov rau nws txiv thiab nws cov kwvtij thiab nws txiv tsev neeg sawvdaws tau noj raws li txhua yim muaj neeg coob los tsawg.
Kev tshaib nqhis loj heev
13Thaum ntawd tsis muaj mov noj thoob plaws lub tebchaws, vim kev tshaib nqhis loj heev ua rau Iyi tebchaws thiab Khana‑as tebchaws qhuav nkig nkuav qaug zog tag.
14Yauxej sau tej nyiaj txiag huvsi hauv Iyi tebchaws thiab Khana‑as tebchaws uas cov pejxeem coj tuaj yuav mog thiab qeb, thiab coj mus cia rau hauv Falau lub tsev.
15Thaum cov Iyi thiab cov Khana‑as tej nyiaj tag lawm, cov Iyi sawvdaws tuaj cuag Yauxej thiab hais tias, “Thov pub mov rau peb noj lauj. Koj yuav cia peb tuag tshaib rau ntawm koj xubntiag lov? Rau qhov peb tej nyiaj tag lawm.”
16Yauxej thiaj teb tias, “Yog nej tej nyiaj tag lawm, ces coj nej tej tsiaj txhu tuaj, kuv yuav muab mov pauv nej tej tsiaj.”
17Lawv thiaj coj lawv tej tsiaj txhu tuaj rau Yauxej, mas Yauxej muab mov pauv lawv tej nees tej yaj tej tshis tej nyuj tej nees luav. Xyoo ntawd nws muab mov pauv lawv tej tsiaj txhu huvsi.
18Dhau xyoo ntawd lawm xyoo tom qab lawv tuaj cuag nws thiab hais tias, “Peb thov hais tseeb rau koj ua hlob tias peb tej nyiaj los tag lawm, peb tej niag pab tsiaj txhu los poob ua koj li tag lawm. Tsis tshuav dabtsi ntawm koj xubntiag lawm, tsuas yog tshuav peb lub cev thiab peb tej liaj teb xwb.
19Koj yuav cia peb thiab peb tej liaj teb puam tsuaj rau ntawm koj xubntiag lov? Koj cia li muab mov noj pauv peb thiab peb tej liaj teb, peb thiab peb li liaj teb yuav ua Falau qhev. Thov muab noob qoob rau peb cog kom peb thiaj ciaj sia nyob tsis tuag thiab tej liaj teb thiaj tsis nyob do cuas cia.”
20Yauxej thiaj yuav tej liaj teb huvsi hauv Iyi rau Falau. Cov Iyi txhua tus muag lawv tej liaj teb vim yog kev tshaib nqhis loj heev, tej liaj teb thiaj poob ua Falau tug.
21Mas Yauxej thiaj muab Iyi cov pejxeem thoob plaws tebchaws ua qhev.
22Tsuas yog tseg cov pov thawj li liaj teb Yauxej thiaj tsis yuav xwb, rau qhov Falau npaj lawv li feem rau lawv lawm lawv thiaj tau noj. Yog li no lawv thiaj tsis tau muag lawv tej liaj teb.
23Yauxej hais rau cov pejxeem tias, “Saib maj, hnub no kuv twb yuav nej thiab nej tej liaj teb rau Falau lawm. Mas nimno kuv muab noob qoob rau nej coj mus cog rau hauv tej liaj teb.
24Thaum sau qoob loo lawm nej yuav muab ib feem hauv tsib pub rau Falau, muab plaub feem ua nej tug siv ua noob cog rau hauv nej tej liaj teb thiab ua mov rau nej thiab nej tsev neeg thiab nej tej menyuam tau noj.”
25Lawv hais tias, “Koj cawm tau peb txojsia lawm, thov koj uas yog peb tus tswv hlub peb es peb yuav ua Falau qhev.”
26Yauxej thiaj rhawv ib txoj kevcai hais txog tej liaj teb hauv Iyi tebchaws siv los txog niaj hnub nimno, yog hais tias Falau yuav tau qoob loo ib feem hauv tsib. Tsuas yog tshuav cov pov thawj tej liaj teb thiaj tsis poob ua Falau tug xwb.
Yakhauj kom Yauxej cog lus
27Cov Yixayee nyob hauv Iyi tebchaws ntawm Kausee li hais no. Lawv tau liaj tau teb ua lawv tug thiab muaj tub ki huaj vam coob heev.
28Yakhauj tseem muaj txojsia nyob hauv Iyi tebchaws tau kaum xya xyoo. Yakhauj li hnub nyoog huvsi muaj ib puas plaub caug xya xyoo.
29Thaum ze sijhawm uas Yixayee yuav tu siav, nws hu Yauxej los hais tias, “Yog koj hlub kuv, mas muab koj txhais tes tso rau hauv kuv txhais ncej qab es cog lus tias koj yuav ua zoo thiab ua ncaj rau kuv. Tsis txhob muab kuv log rau hauv Iyi tebchaws.
30Thaum kuv mus nrog kuv tej poj koob yawm txwv nyob lawm, koj cia li coj kuv tawm hauv Iyi tebchaws rov mus log rau qhov chaw uas log lawv.” Yauxej teb tias, “Kuv yuav ua raws li uas koj hais.”
31Yixayee txawm hais rau nws tias, “Cia li cog lus twv.” Yauxej kuj cog lus twv rau leej txiv. Ces Yixayee txawm nyo hau qhuas Vajtswv saum nws lub txaj pw.
47
Gia đình Gia-cốp yết kiến Pha-ra-ôn. – Lập cư tại Gô-sen
1Giô-sép đến tâu trình với Pha-ra-ôn: “Cha tôi và anh em tôi từ xứ Ca-na-an đã đến cùng với chiên, bò, và tất cả những gì họ có. Bây giờ họ đang ở tại Gô-sen.”
2Ông chọn năm người trong số các anh em và đưa vào yết kiến Pha-ra-ôn.
3Pha-ra-ôn hỏi: “Các ngươi làm nghề gì?” Họ thưa: “Các đầy tớ bệ hạ làm nghề chăn chiên như tổ tiên đã làm.”
4Rồi họ thưa tiếp: “Chúng tôi đến tạm trú trong đất nầy vì ở Ca-na-an không còn đồng cỏ cho súc vật và nạn đói đã trở nên trầm trọng. Vậy, xin bệ hạ cho các đầy tớ ngài được cư ngụ tại xứ Gô-sen.”
5Pha-ra-ôn nói với Giô-sép: “Cha ngươi và các anh em đã đến với ngươi.
6Đất nước Ai Cập đang ở trước mặt ngươi, hãy cho cha và anh em ngươi ở nơi nào tốt nhất trong xứ nầy. Hãy cứ để họ ở đất Gô-sen. Nếu ngươi biết trong số họ ai có tài thì giao cho họ trông nom các đàn súc vật của ta.”
7Sau đó, Giô-sép đưa cha mình là Gia-cốp vào yết kiến Pha-ra-ôn. Gia-cốp chúc phước cho Pha-ra-ôn.
8Pha-ra-ôn hỏi Gia-cốp: “Cụ được bao nhiêu tuổi rồi?”
9Gia-cốp đáp: “Những năm tháng phiêu bạt của tôi tổng cộng là một trăm ba mươi năm. Những năm tháng đời tôi ngắn ngủi và nhọc nhằn, không so được với cuộc đời phiêu bạt của tổ phụ tôi.”
10Gia-cốp lại chúc phước cho Pha-ra-ôn rồi cáo biệt vua.
11Theo lệnh Pha-ra-ôn, Giô-sép ổn định chỗ ở cho cha và anh em, cấp đất đai để họ làm sản nghiệp trong Ai Cập, tại vùng tốt nhất của xứ sở nầy, thuộc địa hạt Ram-se.
12Giô-sép cấp lương thực cho cha, anh em và mọi người trong nhà cha, tùy theo số con cái của họ.
Đường lối cai trị của Giô-sép
13Trong khắp xứ không còn thức ăn nữa, vì nạn đói trở nên nghiêm trọng. Cả Ai Cập và Ca-na-an đều bị kiệt quệ vì nạn đói.
14Giô-sép thu tất cả số tiền bạc trong xứ Ai Cập và Ca-na-an, tức là tiền người ta mua lúa, rồi đưa vào kho Pha-ra-ôn.
15Khi tiền bạc trong xứ Ai Cập và Ca-na-an đã hết thì mọi người Ai Cập đều kéo đến với Giô-sép và yêu cầu: “Xin cấp lương thực cho chúng tôi. Chẳng lẽ vì hết tiền mà chúng tôi phải chết trước mặt ngài sao?”
16Giô-sép đáp: “Nếu hết tiền bạc thì đem súc vật các ngươi đến, ta sẽ đổi lương thực lấy súc vật.”
17Dân chúng dẫn súc vật đến cho Giô-sép. Giô-sép đổi lương thực lấy ngựa, bầy chiên, bầy bò, và lừa. Năm đó, ông cung cấp lương thực cho họ và đổi lấy tất cả các bầy súc vật của họ.
18Hết năm đó, qua năm sau dân chúng lại đến với ông và nói: “Chúng tôi không giấu gì ngài, tiền bạc của chúng tôi đã hết sạch, bầy súc vật đã giao cho ngài. Bây giờ, như ngài thấy đó, chúng tôi chẳng còn gì ngoài bản thân và đất ruộng.
19Chẳng lẽ chúng tôi phải chết và ruộng đất chúng tôi phải hoang vu trước mặt ngài sao? Xin ngài lấy lương thực mà mua chúng tôi và đất đai chúng tôi. Chúng tôi và đất đai chúng tôi sẽ làm nô lệ cho Pha-ra-ôn. Xin cho chúng tôi hạt giống để chúng tôi sống chứ không phải chết, và đất đai không bị bỏ hoang.”
20Giô-sép mua tất cả ruộng đất trong Ai Cập về cho Pha-ra-ôn. Vì nạn đói thúc bách nên mọi người Ai Cập đem bán đồng ruộng mình; vậy đất đai đều thuộc về Pha-ra-ôn.
21Còn dân chúng thì ông biến họ thành nô lệ⚓ từ đầu nầy đến đầu kia của lãnh thổ Ai Cập.
22Tuy nhiên, Giô-sép không mua ruộng đất của những thầy tế lễ, vì các thầy tế lễ được một phần trợ cấp nhất định của Pha-ra-ôn. Họ sống nhờ phần lương thực Pha-ra-ôn trợ cấp nên không phải bán đất của mình.
23Giô-sép nói với dân chúng: “Hôm nay ta đã mua các ngươi và đất đai của các ngươi cho Pha-ra-ôn. Đây là hạt giống để các ngươi gieo xuống đất đó.
24Đến mùa gặt, các ngươi phải nộp cho Pha-ra-ôn một phần năm, còn bốn phần kia là phần của các ngươi để làm giống và làm lương thực cho bản thân, cho người nhà và nuôi con cái.”
25Dân chúng nói: “Ngài đã cứu mạng chúng tôi! Chúng tôi mong được vừa lòng ngài, và sẽ làm nô lệ cho Pha-ra-ôn.”
26Vậy Giô-sép lập thành một luật về đất đai tại Ai Cập, đến nay vẫn còn giá trị, tức là phải nộp cho Pha-ra-ôn một phần năm hoa lợi mình có. Chỉ có đất ruộng của các thầy tế lễ là không thuộc về Pha-ra-ôn.
Những ngày cuối đời của Gia-cốp
27Vậy Y-sơ-ra-ên định cư trong miền Gô-sen, thuộc Ai Cập. Con cháu ông đã gây dựng cơ nghiệp tại đó và sinh sôi nẩy nở bội phần.
28Gia-cốp sống tại Ai Cập được mười bảy năm, hưởng thọ một trăm bốn mươi bảy tuổi.
29Gần đến ngày qua đời, Y-sơ-ra-ên gọi Giô-sép, con trai mình đến và bảo: “Nếu thương cha, con hãy đặt tay dưới đùi cha,⚓ lấy lòng nhân từ và thành thật mà hứa rằng con sẽ không chôn cha tại Ai Cập.⚓
30Nhưng khi cha đã an giấc với tổ phụ, con hãy đem cha ra khỏi Ai Cập, chôn cạnh phần mộ của tổ tiên.” Giô-sép thưa: “Con sẽ làm đúng như lời cha dặn.”
31Gia-cốp nói: “Con hãy thề với cha đi.” Giô-sép liền thề. Y-sơ-ra-ên quỳ lạy ngay trên đầu giường mình.